Chuyển đổi số - Nên hiểu như thế nào cho đúng

Công nghệ kỹ thuật số tiếp tục làm mờ ranh giới của thế giới vật lý và kỹ thuật số với sự phát triển nhanh chóng của khoa học kỹ thuật. Chuyển đổi số (Digital Transformation) đang thay đổi cách Chính phủ, doanh nghiệp và người dân tương tác với nhau.

Chuyển đổi số không chỉ là một xu hướng công nghệ toàn cầu, mà còn có tác động đáng kể đến các lĩnh vực của nền kinh tế - chính trị - xã hội. Điều này dẫn đến vấn đề là các quốc gia, doanh nghiệp và cá nhân sẽ phải thích ứng với thực tế mới này, trong đó công nghệ kỹ thuật số sẽ liên quan đến các hoạt động hàng ngày.

Tại buổi lễ thúc đẩy chuyển đổi số, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng đã phát biểu.

Chuyển đổi số là gì?

Một khái niệm mới, chưa được chuẩn hóa là chuyển đổi số. Có rất nhiều định nghĩa và cách hiểu khách nhau.

Theo Gartner, công ty nghiên cứu và tư vấn công nghệ thông tin hàng đầu trên thế giới, "sự chuyển đổi số là việc sử dụng các công nghệ số để thay đổi mô hình kinh doanh, tạo ra những cơ hội, doanh thu và giá trị mới."

Theo TechTarget, công ty Mỹ hàng đầu chuyên cung cấp dịch vụ tiếp thị dựa trên dữ liệu, chuyển đổi số không chỉ là công nghệ kỹ thuật số mà là một quá trình chuyển đổi trong đó công nghệ kỹ thuật số hỗ trợ giải quyết các vấn đề truyền thống.

Ở Việt Nam, chuyển đổi số được hiểu theo nghĩa là quá trình chuyển đổi từ mô hình truyền thống sang mô hình doanh nghiệp số bằng cách áp dụng công nghệ mới như dữ liệu lớn (Big Data), Internet vạn vật (IoT), điện toán đám mây (Cloud)... thay đổi phương thức điều hành, lãnh đạo, quy trình làm việc, văn hóa công ty.

Tuy nhiên, có thể hiểu đơn giản "chuyển đổi số", là sự thay đổi tư duy, cách tiếp cận và ứng dụng công nghệ kỹ thuật số để tạo ra mô hình kinh doanh, cách thức hoạt động một cách hiệu quả, thuận lợi và mang tính đột phá hơn so với mô hình trước đó.

Phân biệt chuyển đổi số với số hóa

Hai khái niệm "chuyển đổi số" và "số hóa" thường bị hiểu lầm. Làm thế nào để phân biệt được hai định nghĩa này?

Ví dụ, số hóa được hiểu là việc chuyển đổi các giá trị thực thành dạng số. Thay vì quản lý hồ sơ nhân viên bằng file cứng, giờ đây bộ phận nhân sự các doanh nghiệp có thể nhập dữ liệu lên file excel và quản lý trên đó.

Còn "chuyển đổi số" là khi dữ liệu đã được số hóa, chúng ta phải sử dụng các công nghệ như AI, Big Data... để phân tích dữ liệu, biến đổi nó và tạo ra một giá trị khác. Có thể hiểu chuyển đổi số cấp độ cao hơn một bậc, giống như pha hoàn thiện của số hóa.

Chẳng hạn, Google là một trong rất nhiều doanh nghiệp trên toàn thế giới thành công trong việc thay đổi mô hình kinh doanh bên cạnh tăng lợi nhuận nhờ chuyển đổi số.

Ban đầu, Google bán công cụ tìm kiếm và không có mô hình kinh doanh cụ thể, hoạt động không lợi nhuận. Tuy nhiên, công ty đã phát minh ra AdWords vào năm 2003 để cho phép các doanh nghiệp mua quảng cáo khi mọi người tìm kiếm trên Google.com. Sau đó, Google đã tạo ra doanh thu 21 tỷ USD chỉ từ quảng cáo trong năm 2008.

Lấy một minh cụ thể hơn, trước đây một đứa trẻ sinh ratại Estonia phải đăng ký thông tin với 5 cơ quan khác nhau. Các cơ quan này bao gồm bệnh viện, bảo hiểm xã hội, số đăng ký công dân, trường học và cập nhật thông tin bố mẹ. Sau khi "Chuyển đổi số", bố mẹ của đứa trẻ chỉ cần cung cấp thông tin một lần, nhiệm vụ của các cơ quan quản lý nhà nước là phải chia sẻ thông tin đó cho nhau để phục vụ người dân được toàn diện nhất.

FPT xác định chuyển đổi số sẽ giúp công ty có bước phát triển đột phá về vị thế, năng lực và quy mô tăng trưởng, nâng cao giá trị cạnh tranh trên toàn cầu. Ảnh: FPT

Lợi ích của chuyển đổi số với doanh nghiệp là gì?

Quá trình "Chuyển đổi số" không chỉ ảnh hưởng đến các doanh nghiệp mà còn nhiều khía cạnh khác của xã hội, chẳng hạn như nghệ thuật, khoa học, truyền thông đại chúng, chính phủ và giáo dục.

'Chuyển đổi số' đang tạo ra những cơ hội mỗi ngày với tốc độ nhanh hơn. Để cạnh tranh và duy trì bền vững trong tương lai, tất cả các doanh nghiệp trong mọi ngành đều cần áp dụng những tiến bộ công nghệ.

Chính phủ, doanh nghiệp và người dân có thể kết nối và tương tác hiệu quả hơn nhờ sức mạnh và tiềm năng của công nghệ và dữ liệu kỹ thuật số. Điều cần thiết là phải khuyến khích việc áp dụng, nâng cao kỹ năng, hiểu biết công nghệ kỹ thuật số của người dân và thúc đẩy sự sáng tạo trong chính phủ để "chuyển đổi số" có thể được thực hiện nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Chuyển đổi số mang lại nhiều lợi ích, bao gồm giảm chi phí vận hành, tiếp cận nhiều khách hàng hơn trong thời gian dài hơn, lãnh đạo ra quyết định nhanh chóng và chính xác hơn nhờ hệ thống báo cáo thông suốt kịp thời. Do đó, tính cạnh tranh và hiệu quả hoạt động của công ty được cải thiện. Cụ thể như sau:

Xóa nhòa khoảng cách giữa các phòng ban trong doanh nghiệp

Trong các doanh nghiệp chưa chuyển đổi số, hầu như không có sự liên kết giữa các phòng ban với nhau, phòng ban nào hoạt động của phòng ban đó bởi mỗi bộ phận sử dụng một phần mềm riêng lẻ.

Do đó, công việc thường xuyên bị tắc nghẽn không rõ nguyên nhân, dẫn đến hàng loạt các tác động tiêu cực đến doanh nghiệp như phục vụ khách hàng chậm hơn, bán được ít hàng hơn, doanh thu giảm,...

Khi chuyển đổi số được sử dụng, doanh nghiệp đã tạo ra một cơ sở để kết nối tất cả các phòng ban nội bộ. Mỗi phòng ban vẫn có các công cụ để thực hiện các nhiệm vụ nghiệp vụ chuyên môn mà vẫn có thể giao tiếp với các bộ phận khác.

Thông qua các kết nối này, các vấn đề được nhận dạng, phòng ngừa trước khi xẩy ra và khi các chức năng có thể thấy và phối hợp với nhau, chúng sẽ được xử lý nhanh chóng.

Tăng cường sự minh bạch và hiệu quả trong hệ thống quản trị doanh nghiệp

Các nhà quản lý hoàn toàn có thể chủ động xem các loại báo cáo mà họ muốn bất cứ lúc nào thay vì phải đợi nhân viên gửi báo cáo qua đường email hoặc báo cáo bản cứng. Do chuyển đổi số mang lại, đây là lợi ích vô cùng to lớn.

Mọi hoạt động của công ty, từ việc có khách hàng tìm hiểu sản phẩm, nhân viên kinh doanh bán hàng, kế toán ghi nhận doanh số hoặc biến động nhân sự ở các bộ phận như thế nào, tất cả đều được thể hiện trên các công cụ số, mà cụ thể hơn là các phần mềm quản trị doanh nghiệp.

Các nhà quản lý có thể dễ dàng truy xuất báo cáo về mọi khía cạnh hoạt động của công ty. Việc quản lý doanh nghiệp hiệu quả và minh bạch hơn so với trước đây sẽ trở nên dễ dàng hơn nếu không có chậm trễ và cũng không có "vùng tối".

Tối ưu hóa năng suất nhân viên

Sự phát triển của kỷ nguyên số là cơ hội để tạo ra nhiều việc làm mới hơn, thu nhập cao hơn với điều kiện người lao động cần trang bị thêm các kỹ năng và kiến thức cần thiết thông qua các chương trình và chiến lược đào tạo của chính phủ và doanh nghiệp.

Theo nghiên cứu từ năm 2017 của Microsoft tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, chuyển đổi số sẽ làm tăng năng suất lao động 21% trong năm 2020; 85% công việc trong khu vực sẽ bị biến đổi trong ba năm tiếp theo.

Khi quyết định thuê nhân viên vào làm việc, doanh nghiệp nào cũng muốn tận dụng tối đa năng lực của họ trong công việc. Việc chuyển đổi số sẽ giúp doanh nghiệp thực hiện điều này.

Trước hết, những công việc có giá trị gia tăng thấp, hệ thống có thể tự động thực hiện mà doanh nghiệp không cần tốn chi phí trả lương cho nhân viên thực hiện.

Thứ hai, vì vậy nhân viên có thêm thời gian để phát triển chuyên môn, nghiệp vụ của họ và thực hiện các công việc có giá trị gia tăng cao.

Thay vì quan điểm lỗi thời chú trọng đến thời gian đầu vào như trước đây, chuyển đổi số cũng giúp nhà quản lý dễ dàng đánh giá chất lượng công việc của nhân viên hơn.

Cải thiện môi trường đầu tư và nâng cao khả năng cạnh tranh

Các công nghệ kỹ thuật số đang thay đổi môi trường mà các doanh nghiệp cạnh tranh, thương mại và đầu tư. Bằng cách tạo ra một môi trường thân thiện với doanh nghiệp cho phép các doanh nghiệp nước ngoài và trong nước cạnh tranh bình đẳng và không bị hạn chế quá mức hoặc điều kiện nặng nề, sự mở cửa của thị trường cho phép số hóa phát triển mạnh mẽ.

Mở cửa thị trường cũng thúc đẩy cạnh tranh và hỗ trợ các doanh nghiệp trong và ngoài nước gặt hái những lợi thế của thương mại và đầu tư, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Một công ty sở hữu các công ngệ kỹ thuật số có thể triển khai và vận hành một công ty hiệu quả, chính xác và chất lượng hơn. Các giải pháp quản trị và vận hành số hóa gia tăng hiệu quả từ 40–50 phần trăm cho đến 100 phần trăm để so sánh tác động của doanh nghiệp chuyển đổi số và truyền thống có lẽ giống như cuộc chiến của người khổng lồ và kẻ tí hon vậy.

Chuyển đổi số hỗ trợ kết nối số lượng lớn các doanh nghiệp và người tiêu dùng trên toàn cầu. Tương tác nhanh chóng với khách hàng, chăm sóc khách hàng cá nhân hóa, phục vụ khách hàng tốt hơn,... tất cả đều là những ví dụ về việc các doanh nghiệp làm tăng khả năng cạnh tranh.

Các doanh nghiệp không kịp thời nắm bắt công nghệ để đổi mới sáng tạo mà vẫn chọn phương thức kinh doanh truyền thống sẽ có nguy cơ rời khỏi thị trường trong môi trường cạnh tranh và toàn cầu hóa hiện nay.

Đặc biệt, trước những thay đổi nhanh chóng từ cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0, nếu một công ty không thích ứng nhanh chóng và tận dụng lợi thế tốt thế từ nền tảng công nghệ hiện đại để đổi mới, tối ưu hóa sản xuất, thì sẽ phải đối mặt với nguy cơ bị tụt hậu và khó có thể tồn tại.

Theo Tạp chí Điện tử

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống