Cuộc đua rót tiền vào logistics cho thương mại điện tử

"Chi phí logistics ở Việt Nam rất cao, gần như gấp đôi đến gấp ba các quốc gia khác trong khu vực và chiếm tới 20% tổng chi phí vận hành của các doanh nghiệp. Do đó, thị trường này còn rất nhiều dư địa để tối ưu hóa. Ông Đặng Anh Dũng, Phó tổng giám đốc Lazada Việt Nam, chia sẻ bên lề sự kiện khánh thành trung tâm phân loại mới ở Bình Dương gần đây.

Ông tuyên bố rằng hạ tầng logistics phục vụ riêng cho thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam cần được nâng cấp và phát triển về nhiều mặt vì tổng nhu cầu giao nhận hàng tháng lên tới 150 triệu gói hàng. Đây là lý do tại sao Lazada đưa loại đầu tư này vào một trong những hoạt động vận hành chủ chốt ở thị trường Việt Nam.

Doanh nghiệp tăng tốc đầu tư

Ông Dũng khẳng định rằng Lazada Logistics đã có mặt ở Việt Nam và đã phát triển năng lực lõi trong một thời gian khá dài kể từ năm 2015, khi công ty khai trương trung tâm phân loại đầu tiên. Công ty đã giới thiệu một trung tâm phân loại tự động vào năm 2017 và hiện đang sử dụng nó để phân loại các công nghệ học máy, AI, nâng công suất lên 1 triệu đơn hàng mỗi ngày.

"Đây là trung tâm phân loại lớn nhất Đông Nam Á của chúng tôi, với mức đầu tư nằm trong top 5 dự án về logistics của Lazada trên toàn hệ thống sáu nước. Những công nghệ này cũng lần đầu tiên được sử dụng bởi Lazada. Ông nhấn mạnh với Zing. "Sắp tới, chúng tôi sẽ xem xét mở rộng mô hình trung tâm này ở miền Bắc.

Công ty hiện sở hữu hệ thống phân loại, kho bãi lưu trữ, xử lý hàng hóa và mạng lưới bưu cục rộng hơn 150.000 m2 ở Việt Nam. Ông tuyên bố rằng hệ thống này không chỉ phục vụ các đơn hàng của Lazada mà từ một năm qua đã bắt đầu hỗ trợ cho nhiều đối tác khác.

Trung tâm phân loại hàng hóa mới khánh thành ở Việt Nam được xếp hạng trong top 5 dự án được đầu tư mạnh nhất của Lazada trên toàn Đông Nam Á. Ảnh: Lazada.

Ngoài việc hợp tác với các đơn vị logistics bên ngoài, thị trường TMĐT hiện tại cũng ghi nhận sự đầu tư mạnh mẽ của Shopee và Tiki vào hệ thống kho bãi, đóng gói hàng hóa và vận chuyển.

Đơn cử, Shopee đang có 3 trung tâm chia chọn ở Việt Nam đặt tại các vị trí chiến lược để đảm bảo hàng hóa lưu thông suốt ngày đêm, với một số công nghệ hiện đại để phân loại hàng hóa vào một số kho hàng giá trị cao, kho làm mát và kho hàng giá trị cao.

Ngay cả các mô hình kho lưu trữ tự quản, kho mini phục vụ nhóm nhà bán hàng nhỏ lẻ cũng bắt đầu xuất hiện nhiều hơn, với thời gian thuê linh hoạt và kích thước kho linh động. Phân khúc này không chỉ thu hút các start-up mà nhiều công ty logistics cũng mở rộng thêm mô hình để tăng tính cạnh tranh.

Theo ông Aric Austin, CEO MyStorage, một trong những nhà cung cấp kho mini đầu tiên của TP.HCM, cơ sở kho tự quản mới được mở rộng vào tháng 6/2022 đến nay đã đạt tỷ lệ lấp đầy lên đến 98%, chia sẻ với Zing. Tăng trưởng doanh thu toàn hệ thống trong những năm qua cũng luôn ở mức cao, khoảng 50–80%/năm, kể cả thời kỳ giãn cách xã hội.

Với tổng diện tích kho gần 2.000 m2, đơn vị này hiện phục vụ hơn 1.700 khách hàng cá nhân và doanh nghiệp thông qua 4 cơ sở kho bao quanh TP.HCM và Đồng Nai.

"Chúng tôi dự tính năm nay sẽ tăng gấp đôi số lượng kho tự quản từ 117 kho hiện có lên 250 kho đủ kích cỡ. Ông Aric Austin dự đoán rằng doanh nghiệp sẽ mở rộng đến các thành phố khác như Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ vào cuối năm.

Dư địa còn lớn?

Ông Aric Austin cho rằng sự bùng nổ của thị trường TMĐT trong những năm qua đã làm gia tăng lực lượng doanh nghiệp bán lẻ trực tuyến, đặc biệt ở quy mô vừa và nhỏ, đồng thời nhu cầu thuê kho bãi của họ.

Theo sự bùng nổ của TMĐT, kho tự quản, kho mini mới đã xuất hiện ở Việt Nam vài năm trở lại đây. Ảnh: MyStorage.

Ông coi đây là cơ hội lớn cho ngành công nghiệp logistics nói chung và kho mini, kho tự quản nói riêng, nói riêng.

Theo ghi nhận của Zing, một số kho mini còn có thêm khu vực co-working space để khách thuê sử dụng khi làm việc, tiếp đối tác, họp hành, thậm chí nghỉ ngơi.

Việt Nam được xếp hạng trong top 5 quốc gia phát triển TMĐT hàng đầu trên thế giới theo bảng xếp hạng của eMarketer, với tốc độ tăng trưởng bình quân 20%/năm. Chính phủ cũng đặt mục tiêu đến năm 2025, tỷ trọng kinh tế số trong nền kinh tế đạt 20%.

Với ông Đặng Anh Dũng, rõ ràng dư địa cho ngành TMĐT còn rất lớn nếu so với tỷ trọng hiện tại của kinh tế số chỉ 5%.

Theo ông, bất kỳ doanh nghiệp TMĐT nào cũng có áp lực phải cân bằng giữa tăng trưởng và lợi nhuận, nhưng ông khẳng định rằng việc đầu tư vào công nghệ và logistics không chỉ đảm bảo tăng trưởng cho sàn mà còn giúp hoàn thiện một mô hình kinh doanh bền vững về mặt tài chính.

"Việc vận hành toàn bộ hành trình của gói hàng (parcel journey) giúp chúng tôi tiết kiệm rất nhiều thời gian và chi phí giao hàng. Theo ông Dũng, sở hữu toàn bộ dữ liệu từ đầu đến cuối là một yếu tố hoàn toàn chủ động trong việc tối ưu hóa vận hành.

Theo đánh giá chung, ông Vũ Đức Thịnh, Giám đốc Lazada Logistics Việt Nam, cho rằng Logistics cho TMĐT ở Việt Nam mới chỉ ở giai đoạn đầu. "E-logistics (logistics cho TMĐT - PV) thời gian tới sẽ cần hướng đến những kiện hàng kích thước lớn hơn, cồng kềnh hơn, cũng như tự động hóa ở nhiều khâu hơn. Theo ông, ông nói rõ, "Tôi cho rằng sẽ cần sự chung tay của nhiều bên để cùng số hóa các khâu và phát triển nhân lực.

Tuy nhiên, ông dự đoán rằng e-logistics sẽ còn phát triển nhanh hơn trong thời gian tới khi có nhiều đơn vị gia nhập cuộc đua.

Người chiến thắng sẽ là doanh nghiệp sở hữu hệ thống đồng bộ và định lượng chính xác thời gian nhập xuất hàng hóa, vận chuyển, vận chuyển, trả hàng và thanh toán.

Bà Trang Bùi, Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam

Trước thềm cao điểm mua sắm cuối năm ngoái, bà Trang Bùi, tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam, cũng đề cập đến sự thiếu hụt kho bãi chất lượng đáp ứng nhu cầu của thị trường TMĐT.

Bà nhấn mạnh rằng sức mua bán lẻ thay đổi theo mùa, vì vậy một chuỗi cung ứng hiệu quả phải linh hoạt trong tất cả các trường hợp.

Ngoài việc sử dụng các công nghệ mới có thể ghi nhận hàng tồn kho hoặc cảnh báo rủi ro cháy nổ, doanh nghiệp cần phát triển và áp dụng một hệ thống quản lý, truy xuất đơn hàng thông minh.

Theo vị chuyên gia tại Cushman & Wakefield, "Doanh nghiệp nào sở hữu hệ thống đồng bộ trên, cùng với việc định lượng chính xác thời gian nhập xuất hàng hóa, vận chuyển, trả hàng và thanh toán sẽ là người chiến thắng."

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống