Không nên quá'sợ hãi' khi mở cửa nền kinh tế;

Không nên quá'sợ hãi' khi mở cửa nền kinh tế;

Tiến sĩ Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM), nhấn mạnh khi trao đổi với chúng tôi về giai đoạn mở cửa "thích ứng" với dịch Covid-19 hiện nay. "Kiên định mở cửa nền kinh tế, khắc phục nỗi "sợ hãi" từ cả phía người dân, người lao động lẫn chính quyền các cấp."

2021: Năm có nhiều mất mát

- Thưa ông, các kịch bản phát triển kinh tế cho 3 tháng cuối năm 2021 đã được thảo luận với đại diện Bộ KH-ĐT trong cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9 diễn ra ngày 2–10. Theo đó, quý 4 cần tăng trưởng ở mức 7,06% trở lên để đạt được mục tiêu tăng trưởng 3% cả năm, với kết quả tăng trưởng 1,42% trong 9 tháng qua. Với mục tiêu tăng trưởng 3,5% cả năm, quý 4 phải tăng trưởng 8,84% trở lên ở kịch bản 2. Ông có bình luận gì?

TS. Nguyễn Đình Cung.

- Theo tôi, việc đạt được tăng trưởng tới 8,84% quý 4 là khó khăn, nhất là trong bối cảnh mùa sản xuất cao điểm cuối năm đã đến. Ngoài ra, không phải tất cả các doanh nghiệp đều có thể mở lại sản xuất, kinh doanh và chuyển một lượng lao động không nhỏ trở lại nông thôn. Nếu không có bất kỳ thay đổi đột biến nào, đột phá thực sự bằng chương trình phục hồi và tăng tốc phát triển, thì sẽ khó đạt được mục tiêu đặt ra cho năm nay.

Nhìn thẳng vào thực tế mà nói, năm 2021 là một năm ảm đạm về nhiều mặt, không chỉ về vật chất, mà còn về nhân lực, tinh thần, năng lực sản xuất, cung ứng dịch vụ, nguồn lực, cơ cấu kinh tế, lao động và phân bổ nguồn lực. Đặc biệt, 3 vùng động lực tăng trưởng kinh tế đã bị xói mòn động lực và thiệt hại nghiêm trọng.

- Đây là năm thứ hai liên tiếp không đạt được mục tiêu đề ra về tăng trưởng, việc làm và một số nhiệm vụ cải cách phát triển. Ông dự đoán như thế nào về khả năng phục hồi kinh tế trong thời gian tới?

 - Ở các nước phát triển, tốc độ tăng GDP giảm, thậm chí âm, nhưng thu nhập của người dân không giảm và thu nhập khả dụng tăng lên. Do đó, cầu bùng nổ khi dịch kết thúc hay được kiểm soát. Việt Nam hoàn toàn khác vì nền kinh tế của chúng ta đang bị suy yếu cả bên cung và bên cầu, không thể phục hồi nhanh và cao khi mà hàng triệu lao động mất việc làm, mất thu nhập và thậm chí tiêu hết tiền tiết kiệm.

Ngoài ra, một số ngành dịch vụ đã tê liệt trong hai năm liên tiếp.

-Trong khi hàng triệu lao động mất việc thì dòng lao động chuyển dịch từ các trung tâm kinh tế về quê nhà, thưa ông?

 - Đây thực sự là điều đáng lo ngại. Từ góc độ của người lao động, đại đa số người lao động ngụ cư đang gặp quá nhiều khó khăn sau nhiều tháng xa cách và phong tỏa, vì vậy họ có thể không có lựa chọn nào khác. Tuy nhiên, ở đây cũng có tâm lý từ cả chính quyền và người lao động.

Phương châm chống dịch và hành xử giữa một số địa phương chưa thống nhất, nguồn lực hỗ trợ khiêm tốn, chưa đủ để giải quyết cho người lao động những khó khăn rất lớn mà họ phải đối mặt trong cuộc sống. Nhiều người lao động có thể quá "sợ hãi" nên chấp nhận về quê bằng mọi cách, với tâm lý quê nhà vẫn là nơi "nương náu" an toàn nhất.

Chúng ta cần có thêm nguồn lực để giải quyết vấn đề này, giữ chân người lao động nói riêng và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp nói chung, qua đó phục hồi tăng trưởng. Chúng ta cần hàng chục tỷ đô la, và để làm được điều này, chúng ta phải chấp nhận bội chi 5%–8% hoặc thậm chí hơn.

Tiếp thêm nguồn lực cho nền kinh tế

- Chúng ta có thể lấy nguồn từ đâu để mạnh tay chi tiêu như ông nói với nguồn thu ngân sách hạn hẹp như hiện nay?

Theo các chuyên gia kinh tế, để khôi phục kinh tế, cần phải tăng hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp và kích hoạt đầu tư.

- Đương nhiên, để bù đắp bội chi ngân sách, chính phủ phải vay thêm nợ và phát hành trái phiếu trong nước, nước ngoài và các nguồn khác.

- Thưa ông, liệu dư địa tài có còn tồn tại hay không?

- So sánh với giai đoạn 2009-2011, dư địa chính sách của chúng ta bây giờ tốt hơn rất nhiều và còn nhiều dư địa: Lạm phát thấp và ổn định; hệ thống tài chính vẫn còn rủi ro nhưng vững chắc hơn và tốt hơn rất nhiều; bội chi ngân sách và nợ công vẫn trong ngưỡng cho phép; cán cân đối ngoại tốt hơn, dự trữ ngoại tệ trên 100 tỷ USD

Trong bối cảnh hiện tại, chúng ta chưa thể vượt qua trần nợ công, vì vậy ngân sách phải tăng lên để có nguồn lực hỗ trợ người dân, doanh nghiệp và đầu tư cho phục hồi kinh tế.

- Dự thảo chương trình phục hồi kinh tế của Bộ KH-ĐT gần đây đưa ra 8 nhóm giải pháp. Ông có đồng tình?

- Có quá nhiều giải pháp (78 giải pháp chia thành 8 nhóm) và dự thảo khá toàn diện. Tuy nhiên, tôi tin rằng các giải pháp nên có trọng tâm, trọng điểm, cụ thể, khả thi và có thể thực hiện được ngay lập tức, thực hiện quyết liệt trong thời hạn từ hai đến ba năm. Kế hoạch phục hồi cần đưa ra mục tiêu cụ thể hơn.

Chương trình phục hồi và đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng phải là yếu tố quyết định để từ năm 2022 hoặc năm 2023 đạt mục tiêu cao hơn so với kế hoạch 5 năm 2021–2025 nếu nhìn vào mục tiêu kinh tế– xã hội của cả nhiệm kỳ. Các giải pháp trong chương trình phục hồi cần phải khác hơn, mạnh hơn, cao hơn các giải pháp trước đó và không trùng lặp với các chính sách, kế hoạch hoặc chương trình hiện có.

- Chương trình phục hồi có nói đến việc mở rộng ngành du lịch và thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng trong nước. Khi hiện nay Hà Nội vẫn "đóng băng" các chuyến bay thương mại, liệu đã đến lúc chưa?

 - Quan điểm của tôi là đã đến lúc mở cửa thị trường du lịch nội địa và thí điểm mở cửa thị trường cho thị trường du lịch quốc tế, tiến tới mở cửa hoàn toàn du lịch quốc tế trong điều kiện "bình thường mới" khi đất nước đã kiểm soát tốt dịch bệnh.

Tôi khuyên chia thành bốn nhóm với Chương trình Phụ hồi Kinh tế. Để mở lại nền kinh tế, trước tiên hãy tăng cường năng lực và cải thiện hiệu quả của hệ thống kiểm soát an toàn dịch bệnh.

Thứ hai, hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh vượt qua đại dịch. Thứ ba, kích cầu tiêu dùng và đầu tư, trong đó có kích cầu về du lịch. Thứ tư, hỗ trợ an sinh xã hội và đào tạo lại lao động.

Tất nhiên, cũng không thể thiếu được một chương trình cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh bổ sung vào chương trình phục hồi và tăng tốc phát triển kinh tế 3 năm 2022–2024.

Theo Sài Gòn Đầu Tư

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống

Nguồn tin:

 

Tham gia bình luận