Kỷ nguyên của máy bay không người lái

Thiết bị bay không người lái Máy bay không người lái (UAV hoặc drone) được định nghĩa là một phương tiện di chuyển trong không trung, không có người lái, sử dụng lực khí động để cung cấp lực nâng, có thể bay tự hành hoặc được điều khiển từ xa, có thể thu hồi tái sử dụng hoặc không, có thể mang theo tải trọng hoặc không.

Ban đầu, UAV được sử dụng cho các nhiệm vụ quá "tốn kém hoặc nguy hiểm" với con người. Việc sử dụng chúng được mở rộng nhanh chóng đến thương mại, khoa học, giải trí, nông nghiệp và các ứng dụng khác, mặc dù chúng bắt đầu chủ yếu trong các ứng dụng quân sự.

UAV có gì đặc biệt?

Bộ động cơ, vi xử lý trung tâm với cảm biến tốc độ gió, cảm biến độ cao, cảm biến áp suất, cảm biến cân bằng, cánh quạt, giá đỡ và nguồn cấp năng lượng (pin) là những phần thiết yếu của một chiếc drone.

Thiết bị không người lái (Ảnh: Reuters)

Người dùng có thể sử dụng bộ điều khiển từ xa hoặc lập trình sẵn cho máy bay không người lái của mình để điều khiển nó theo lộ trình, độ dựa trên GPS. Hiện nay, nhiều drone được tích hợp GPS nên luôn có thể định vị được vị trí của máy bay.

Ngày càng có nhiều máy bay không người lái được sử dụng trong lĩnh vực quân sự và hàng không vũ trang.

Mặc dù có nhiều thông tin khác nhau về việc đâu là chiếc UAV đầu tiên xuất hiện trên thế giới, nhưng có một điểm chung có thể khẳng định rằng các thiết bị không người lái đầu tiên được tạo ra để sử dụng trong quân sự là những thiết bị nhỏ hơn, thông minh hơn, nhanh hơn, rẻ hơn và dễ dàng cải tiến hơn. Sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ đã dần dần đưa UAV trở thành một thành phần quan trọng trong biên chế quân đội các nước, phục vụ cho hoạt động trinh sát, thu thập tin tức tình báo, cảnh báo sớm và tấn công. Hiện nay, khi các thiết bị bay không người lái trong lĩnh vực quân sự đang bước vào giai đoạn phát triển mới, chúng trở nên dễ dàng cải tiến hơn, dễ dàng hơn, nhanh hơn và rẻ hơn.

Việt Nam đã trưng bày một loạt máy bay không người lái phục vụ mục đích quân sự, thực hiện các nhiệm vụ như trinh sát, theo dõi từ xa, chỉ thị mục tiêu, truyền video về trung tâm, tại Triển lãm quốc phòng quốc tế Việt Nam năm 2022.

Quân đội ứng dụng máy bay không người lái

UAV có thể hỗ trợ lực lượng quân đội thực hiện nhiều nhiệm vụ đặc biệt khác đồng thời đảm nhận nhiều tác vụ với hiệu suất cao trong tác chiến trên thực địa.

Một vài trong số rất nhiều ứng dụng của thiết bị không người lái chỉ là tham gia tác chiến trong quân sự, cứu hộ cứu nạn, hỗ trợ phòng cháy chữa cháy, giám sát bảo vệ rừng và động vật hoang dã.

Việc phát triển của các thiết bị bay không người lái được coi là một cuộc cách mạng trong lĩnh vực thu thập số liệu, khảo sát, giám sát và theo dõi các đối tượng trên thực địa. Theo thực tế, có rất nhiều ứng dụng phải triển khai trên diện rộng, chẳng hạn như giám sát thu thập số liệu lâm nghiệp, đảm bảo hành lang an toàn đường dây truyền tải điện, ghi nhận số liệu thiên tai ngập lụt, trượt lở đất... mà nếu áp dụng các kỹ thuật truyền thống sẽ rất tốn kém về chi phí và thời gian triển khai. Nhưng chiếc UAV lại làm rất tốt điều này.

Một số quốc gia trên thế giới đã không còn lạ khi máy bay không người lái chở hàng hóa nặng từ vài kg đến cả trăm kg. Gần đây, dịch vụ vận chuyển hàng hóa bằng máy bay không người lái đã phát triển vượt bậc. Ở một số quốc gia, UAV được sử dụng làm phương tiện giao nhận hàng hóa, bổ sung hoàn hảo cho các phương tiện giao thông truy cập thô sơ, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn hoặc vùng sâu vùng xa khó tiếp cận.

Sử dụng UAV để giao hàng (Ảnh: Reuters)

Tất nhiên, không phải khu vực nào cũng có thể triển khai giao hàng bằng máy bay không người lái và vấn đề an toàn vẫn còn là vấn đề đối với các đơn vị ứng dụng, bởi việc cất cánh và hạ cánh trong thời gian đông đúc sẽ là một thách thức.

Chúng ta có thể hy vọng rằng ngày càng có nhiều các thiết bị như vậy được sử dụng trong nông nghiệp để cải thiện năng suất và chất lượng của các sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam.

Ứng dụng máy bay không người lái trong điện ảnh

Lĩnh vực điện ảnh phải được sử dụng để mô tả thiết bị không người lái. Thông thường, hình ảnh được nhắc đến như là dấu mốc đưa drone vào điện ảnh, đó là cảnh quay ghi lại cuộc rượt đuổi đầy kịch tính giữa điệp viên 007 và kẻ phản diện trong bộ phim. Skyfall. Kể từ đó, công nghệ máy bay không người lái đã phát triển thành công nghệ không thể thiếu trong quá trình tạo phim điện ảnh đình đám. Cho phép các nhà làm phim tạo ra các cú máy mà trước đây là không thể.

Theo các chuyên gia nhấn mạnh, UAV không chỉ là một thiêt bị bay mà là một công cụ thu thập và xử lý dữ liệu trong tương lai. Do đó, sản xuất UAV có tiềm năng trở thành một ngành công nghiệp quy mô lơn, cung cấp các giải pháp đa ngành nghề. Dự đoán chất lượng của các mâu thiết bị không người lái sẽ tiếp tục được cải thiện và các mô hình trí tuệ nhân tạo sẽ từng bước được tích hợp vào, cho phép UAV thực hiện hiệu quả hơn nhiều nhiệm vụ khó khăn hơn trong tương lai. Vì vậy, việc đầu tư nghiên cứu công nghệ máy bay không người lái được coi là một lĩnh vực triển vọng và mang lại nhiều lợi ích.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống