'Sai phạm trong công bố thông tin, xào nấu báo cáo tài chính rất phổ biến'

(Đại học Kinh tế TP. HCM) TS Nguyễn Hữu Huân, Trưởng bộ môn Thị trường Tài chính.

Như VietnamFinance đã đưa tin, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố bổ sung đối với ông Trịnh Văn Quyết, cựu chủ tịch HĐQT FLC, để điều tra tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản vì cùng các bị can khác đã có hành vi nâng khống vốn của FLC Faros.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước khẳng định rằng hành vi tăng vốn điều lệ từ 1,5 tỷ đồng lên 4.300 tỷ đồng của FLC Faros trước khi niêm yết là hành vi bị cấm, được quy định tại khoản 5 Điều 16 Luật Doanh nghiệp: "Kê khai khống vốn điều lệ, không góp đủ số vốn điều lệ như đã đăng ký; cố ý định giá tài sản góp vốn không đúng giá trị."

Trong suốt 20 năm tồn tại của thị trường chứng khoán Việt Nam, TS. Nguyễn Hữu Huân nhấn mạnh rằng các hiện tượng sai phạm trong việc công bố thông tin và xào nấu báo cáo tài chính của doanh nghiệp niêm yết là rất phổ biến. Thảo luận về vấn đề này, trao đổi với VietnamFinance, TS.

Từ thực tế tiếp xúc với doanh nghiệp, ông Huân cho biết trước đó, cũng có rất nhiều sai phạm từ các công ty niêm yết, và các hiện tượng như giấu lỗ để không phải bị niêm yết hoặc giấu lãi để kế hoạch kinh doanh năm tới không tăng quá mạnh...

Theo Huân, "Và cũng rất nhiều công ty lớn đùng 1 báo lỗ khổng lồ do việc giấu lỗ từ các năm trước chuyển qua khiến nhà đầu tư trở tay không kịp và giá cổ phiếu tuột dốc không phanh."

Ông Huân nhận xét rằng các kỹ thuật kế toán để che giấu lỗ, giảm lãi là rất đơn giản, nhưng thực sự phải là người chuyên về kế toán- tài chính thì đọc báo cáo tài chính mới có thể phát hiện ra chúng. Chưa kể đến việc làm giả giấy tờ để nâng vốn điều lệ chứ không phải chỉ sử dụng các kỹ thuật kế toán đơn thuần, thì cho dù có là chuyên gia trong ngành cũng không thể nào biết được.

Theo Huân, điều này đòi hỏi các công ty kiểm toán độc lập và cơ quan quản lý phải có trách nhiệm rõ ràng trong các vụ việc này.

Ông Huân tuyên bố rằng vụ việc của việc ông Quyết nâng khống vốn điều lệ ROS để lừa đảo chiếm đoạt nhà đầu tư như một giọt nước làm tràn ly và gióng lên hồi chuông cần phải thanh kiểm tra toàn bộ các doanh nghiệp niêm yết hiện tại để bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và lấy lại lòng tin của họ. Nếu không, thị trường chứng khoán sẽ lại rơi vào một thập kỷ ngủ đông như sau cuộc giảm mạnh năm 2008.

Có thể việc thanh tra toàn bộ các công ty niêm yết sẽ là cuộc thay máu lớn nhất cho thị trường chứng khoán Việt Nam và sẽ có tác động đáng kể đến thị trường, nhưng đó là điều cần thiết để thị trường chứng khoán hoạt động một cách minh bạch hơn và trở thành môi trường an toàn cho các nhà đầu tư.

Ở thời điểm hiện tại, ông Huân cũng đưa ra lời khuyên cho nhà đầu tư.

"Về phía nhà đầu tư, lời khuyên là chúng ta không nên chỉ tập trung vào lợi nhuận của công ty vì nó là thứ dễ xào nấu nhất trong báo cáo tài chính. Công ty chỉ cần ký các hợp đồng ảo với số tiền doanh thu đáng kể và theo nguyên tắc chung, khi ký hợp đồng là đã có thể ghi nhận doanh thu mặc dù tiền chưa được chuyển về công ty. Phần phải thu khách hàng này sau đó được xem như một khoản phải thu khó đòi và trích lập dự phòng," Huân nói.

Ông Huân tuyên bố rằng đây là một phương pháp rất đơn giản để chuyển lỗ sang năm sau. Để có được báo cáo tài chính đẹp như nhà quản trị và nhà đầu tư mong muốn nhưng không vi phạm các nguyên tắc về chuẩn mực kế toán, còn có hàng ngàn phương pháp kế toán khác phức tạp hơn.

Do đó, ông Huân khuyên các nhà đầu tư nên xem xét tổng thể báo cáo tài chính, đặc biệt là báo cáo lưu chuyển tiền tệ, tức dòng tiền thực sự vào doanh nghiệp. Điều này sẽ phản ánh rõ ràng hơn và ít bị xào nấu hơn so với hai báo cáo còn lại.

"Đó là mới nói đến việc một công ty tuân thủ các nguyên tắc kế toán, còn việc cố tình làm giả báo cáo tài chính để lừa đảo chiếm đoạt tài sản như trường hợp của ROS thì chỉ có các công ty kiểm toán và các cơ quan quản lý thanh kiểm tra mới có thể phát hiện ra. Theo đó, nếu muốn đầu tư chủ động hoặc tự mình phân tích và đầu tư, các nhà đầu tư cần phải có kiến thức về kế toán tài chính. Ông Huân đưa ra đề xuất không nên thác cho các quỹ đầu tư chuyên nghiệp để họ làm việc đó thay mình.

Theo vietnamfinance.vn

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống