Bài 5: Đại hội đại biểu toàn quốc lần 5 Liên hiệp các hội KH-KT Việt Nam

Bài 5: Đại hội đại biểu toàn quốc lần 5 Liên hiệp các hội KH-KT Việt Nam

Có 434 đại biểu tham dự đại hội, bao gồm các viên Hội đồng Trung ương (khóa 4), các đại biểu từ 56 hội ngành toàn quốc, 36 liên hiệp hội địa phương và một số tổ chức khoa học - công nghệ.

Các vị lãnh đạo Phan Diễn, Đỗ Mười, Lê Khả Phiêu, Huỳnh Đảm, Đỗ Nguyên Phương, Cù Thị Hậu, đại diện cho nhiều bộ ban ngành, đoàn thể và cơ quan thông tin đại chúng được đại hội vinh dự đón tiếp.

Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam (sau đây gọi tắt là Liên hiệp hội) đã phát triển thêm một bước quan trọng về quy mô tổ chức, nội dung, phương thức và hiệu quả hoạt động sau khi hoàn thành 5 năm thực hiện Chỉ thị 45-CT/TW ngày 11.11.1998 của Bộ Chính trị. Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa 9) đã ban hành văn bản số 145-TB/TW ngày 9.7.2004, "Thông báo kết luận của Ban Bí thư về việc tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Chỉ thị 45–CT/TW đối với Liên hiệp Các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam trong giai đoạn từ nay đến năm 2010" trên cơ sở sơ kết tình hình và kết quả đạt được trong thời gian đó.

Thông báo của Ban Bí thư nêu rõ: "Qua 5 năm thực hiện chỉ thị của Bộ Chính trị, Liên hiệp hội đã có bước phát triển mới về tổ chức; các hoạt động chính trị - xã hội, tư vấn, phản biện và giám định xã hội ngày càng rõ ràng; các công tác phổ biến kiến thức khoa học và kỹ thuật góp phần đẩy mạnh công tác xã hội hóa khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, chăm sóc sức nhân dân, đói giảm nghèo, phòng chống các tệ nạn xã hội đạt nhiều kết quả. Vai trò, vị trí và uy tín của Liên hiệp hội ngày càng được nâng cao trong xã hội."

Thông báo của Ban Bí thư khẳng định: "Trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, vai trò và vị trí của Liên hiệp hội ngày càng quan trọng. Do đó, cần tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Chỉ thị 45-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa 8) nhằm xây dựng Liên hiệp hội thành một tổ chức chính trị - xã hội vững mạnh của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam, những người sẽ đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển khoa học và công nghệ, công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.

Phát biểu ý kiến chỉ đạo đại hội, ông Phan Diễn, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng, nhấn mạnh:

Bất kể điều đó xảy ra ở trung ương hay địa phương, Liên hiệp hội đều là một tổ chức chính trị - xã hội được lãnh đạo của Đảng. Do đó, việc chỉ đạo hoạt động của Liên hiệp hội thuộc trách nhiệm của các cấp đảng. Chúng ta phải xây dựng Liên hiệp hội thành một tổ chức vững mạnh về chính trị, có tư tưởng và hoạt động có hiệu quả.

Liên hiệp hội cần tiếp tục thu hút các lực lượng trí thức, đặc biệt là trí thức trẻ, trí thức trong các doanh nghiệp, tham gia vào hoạt động của Liên hiệp hội. Ngoài ra, Liên hiệp hội cần thu hút trí thức người Việt ở nước ngoài tham gia hoạt động của hội và đóng góp cho đất nước.

Liên hiệp hội phải bám lấy cuộc sống, dựa vào các chỉ thị, nghị quyết của Đảng và Nhà nước, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của mình đã được quy định trong điều lệ, để tìm ra được những cách làm phù hợp, có hiệu quả.

Liên hiệp hội địa phương có nơi mới thành lập, nhưng liên hiệp hội ở trung ương đã được thành lập hơn 20 năm. Đây là một tổ chức chính trị - xã hội, là một thành viên quan trọng của đội ngũ trí thức và chịu sự lãnh đạo trực tiếp của cấp đảng. Do đó, để tổ chức này lớn mạnh, các cấp chính quyền phải hợp tác và hỗ trợ tích cực. Các cấp Đảng phải chỉ đạo chính quyền thực hiện Chỉ thị 45-CT/TW của Bộ Chính trị 8 và Thông báo 145-TB/TW của Ban Bí thư 9 về Liên hiệp hội.

Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải khẳng định trong bức thư chào mừng đại hội:

"Trong thời gian tới, Chính phủ sẽ chỉ đạo các cơ quan nhà nước thực hiện tốt hơn Chỉ thị 45 và Thông báo 145 của trung ương về Liên hiệp hội. Chính phủ sẽ quyết định cụ thể việc hỗ trợ các mặt cho hoạt động của Liên hiệp hội ở trung ương và địa phương, ban hành các chính sách liên quan tới Liên hiệp hội phù hợp với tinh thần của chỉ thị và thông báo nêu trên.

Đại hội đã bầu Hội đồng Trung ương Liên hiệp hội (khóa 5) gồm 212 viên, 180 viên thay mặt cho các hội thành viên và 32 viên là các cán bộ chuyên trách công tác hội, lãnh đạo một số cơ quan và trí thức tiêu biểu. Hội đồng Trung ương đã bỏ phiếu bầu ra Đoàn Chủ tịch gồm 29 viên và Ủy ban Kiểm tra gồm 9 viên tại Hội nghị lần thứ nhất.

Đoàn Chủ tịch Hội đồng Trung ương Liên hiệp hội nhiệm kỳ 5 (2004–2009)

Chủ tịch là GS-VS Vũ Tuyên Hoàng.

- PGS-TS Hồ Uy Liêm - Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký.

- GS-TSKH Nguyễn Hữu Tăng - Phó chủ tịch chuyên trách.

Phó chủ tịch là GS-TS Trần Ngọc Hiên.

- Phó Chủ tịch, GS-TS Phạm Mạnh Hùng.

- Ông Phạm Quốc Anh - Phó chủ tịch.

- GS-TSKH Nguyễn Năng An - Ủy viên.

- PGS-TSKH Trần Đức Cường - Ủy viên.

- Ông Đoàn Ngọc Đấu - Ủy viên.

- GS-TS Nguyễn Ngọc Giao - Ủy viên.

- PGS-TS Chu Hảo - Ủy viên.

- GS-VS Nguyễn Văn Hiệu - Ủy viên.

-TS Trần Việt Hùng- Ủy viên.

- BS Nguyễn Xuân Hướng - Ủy viên.

- GS-TS Nguyễn Mạnh Kiểm - Ủy viên.

- PGS-TS Nguyễn An Lương - Ủy viên.

- PGS-TS. Chu Tuấn Nhạ - Ủy viên.

- GS-TS Nguyễn Thu Nhạn - Ủy viên.

- GS-TS Trình Quang Phú - Ủy viên.

- Ông Dương Trung Quốc - Ủy viên.

- PGS-TS Phạm Bích San - Ủy viên.

- TS Phạm Văn Tân - Ủy viên.

- Ông Nguyễn Văn Thát, Ủy viên.

-TS Hàn Mạnh Tiến - Ủy viên.

-TS Lê Đình Tiến - Ủy viên.

- GS-TS Hà Học Trạc - Ủy viên.

- PGS-TS Tô Bá Trọng - Ủy viên.

- PGS-TS Nguyễn Khắc Vinh - Ủy viên.

- GS-TS Võ Tòng Xuân - Ủy viên.

Ủy ban Kiểm tra Liên hiệp hội nhiệm kỳ 5 (2004–2009)

- GS-TSKH Nguyễn Hữu Tăng - Chủ nhiệm.

- GS-TSKH Nguyễn Thiện Phúc - Phó chủ nhiệm.

- PGS-TS Huỳnh Văn Hoàng - Phó chủ nhiệm.

- BS Đỗ Thị Vân - Ủy viên thường trực.

- TS Trần Bảo - Ủy viên.

- ThS Lê Công Lương - Ủy viên.

-TS Lê Minh Nghĩa - Ủy viên.

-TS Ngô Đức Nguyên - Ủy viên.

- Ông Trần Văn Tư, Ủy viên.

NHỮNG THÀNH TỰU NỔI BẬT TRONG NHIỆM KỲ 5

Sau đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 5, Liên hiệp hội đã trải qua một thời kỳ mới hoạt động sôi nổi và thu được nhiều kết quả trên nhiều lĩnh vực.

Liên hiệp hội đã cử cán bộ tham gia Ban Chỉ đạo và Ban Thư ký xây dựng dự thảo Nghị quyết 27-NQ/TW về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước. Liên hiệp hội tổ chức thành công hội thảo khoa học với sự tham dự của các đại biểu từ các hội ngành toàn quốc và liên hiệp hội địa phương đóng góp ý kiến cho bản dự thảo này, phối hợp với Ban Tuyên giáo trung ương. Sau khi Nghị quyết 27NQ/TW được thông qua, Liên hiệp hội, Đoàn Chủ tịch Hội đồng Trung ương Liên hiệp hội đã tổ chức quán triệt tình hình của nghị quyết trong toàn hệ thống Liên hiệp hội, chương trình hành động đã được Hội nghị lần thứ 5 của Hội đồng Trung ương thông qua.

Liên hiệp hội và các hội thành viên đã tiến hành tổng kết 10 năm (1998–2008) thực hiện Chỉ thị 45-CT/TW ngày 11.11.1998 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh hoạt động của Liên hiệp hội trên cơ sở Nghị quyết 27-NQ/TW và kết quả của 10 năm thực hiện Chỉ thị 45–CT/TW. Một chiến lược phát triển Liên hiệp hội giai đoạn 2010–2020 đã được Liên hiệp hội soạn thảo trên cơ sở Nghị quyết 28-NQ/TW và Kết quả của 10 năm tổng kết thực hiện Chỉ thị 45 –CT/TW.

Kể từ sau Đại hội 5, Liên hiệp hội đã được đón tiếp và làm việc với các nhà lãnh đạo Đảng và Nhà nước: Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (ngày 9.4.2007), Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Ban Bí thư Trương Tấn Sang (3.7.2007 và 5.10.2007), Phó Chủ tịch Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Nguyễn Văn Chi (tháng 10.2009).

Liên hiệp hội luôn tích cực và chủ động hưởng ứng các phong trào do Mặt trận phát động, đặc biệt là cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", theo sự hiệp thương và hướng dẫn của Mặt trận Tổ quốc các cấp. 16 đại biểu từ các tổ chức thuộc Liên hiệp hội đã được bầu vào Quốc hội 12.

Liên hiệp hội tích cực ký kết và thực hiện các văn bản thuận với các tổ chức và cơ quan khác, như Bộ Khoa học - Công nghệ, Bộ Nông nghiệp - Phát triển nông thôn, Hội Khuyến học Việt Nam, Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam, Trung ương Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh trong việc vinh danh các nhà khoa học, tuyển chọn công trình và trao giải thưởng sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam, cũng như tổ chức Hội thi sáng tạo kỹ thuật toàn quốc...

Để thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về xã hội hóa công tác giáoo dục và đào tạo, một mặt Liên hiệp hội và các hội thành viên đã áp dụng hình thức dài hạn với gần chục trường đại học, cao đẳng và trung học dạy nghề được thành lập, hàng nghìn sinh viên, học viên được đào tạo và cấp chứng chỉ trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong các lĩnh vực công nghệ thông tin, quản trị, kinh doanh. Mặt khác, hàng ngàn đào tạo chuyên môn, hàng nghìn lớp tập huấn dành cho các cán bộ hội và các tầng lớp nhân dân, và hình thức ngắn hạn được áp dụng rộng rãi.

Liên hiệp hội và các hội thành viên đã cấp hàng nghìn suất học bổng với tổng trị giá lên đến nhiều tỷ đồng cho các học sinh, sinh viên nghèo, vượt khó, học giỏi, trao phần thưởng cho các tập thể, cá nhân sinh viên đạt thành tích xuất sắc trong việc tham gia nghiên cứu khoa học, hoặc học sinh đạt giải trong các cuộc thi Olympic quốc tế hoặc quốc gia về Toán học, Tin học, Cơ học, học và Vật lý bằng nguồn tài chính huy động được từ các tổ chức trong và ngoài nước.

Liên hiệp hội và các hội thành viên chiếm khoảng 1/3 tổng số báo chí khoa học và công nghệ trên toàn quốc. Lực lượng chủ yếu của nó là thông tin, tuyên truyền, phổ biến kiến thức, mạng lưới gần 170 ấn phẩm định kỳ và khoảng 40 trang tin điện tử.

Việc triển khai dự án Cổng điện tử sẽ tăng cường tiềm lực công nghệ thông tin và sự hỗ trợ đắc lực cho mọi khía cạnh hoạt động của Liên hiệp hội và các hội thành viên. Tiếp theo trang tin điện tử www.vusta.vn đã được thành lập và đi vào hoạt động từ nhiệm kỳ trước.

Nhà xuất bản Tri Thức đã xuất bản khoảng 230 đầu sách kể từ khi thành lập vào ngày 19.8.2005 đến 2009, trong đó có hơn 20 đầu sách là một phần của dự án Tủ sách tinh hoa tri thức thế giới với sự tài trợ của Quỹ Dịch thuật Phan Chu Trinh.

Các hoạt động thông tin, tuyên truyền và phổ biến kiến thức của Liên hiệp hội và các hội thành viên đã được làm phong phú thêm bởi nhiều hình thức khác nhau, chẳng hạn như xuất bản các tài liệu khoa học, tổ chức và tham gia cuộc triển lãm, duy trì các câu lạc bộ thời sự khoa hộc.

Liên hiệp hội tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, điều tra cơ bản và bảo vệ môi trường với đội ngũ chuyên gia phong phú, thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau.

Theo Quyết định 1300-QĐ/KH ngày 19.8.1997 của Bộ Khoa học - Công nghệ - Môi trường, Liên hiệp hội tổ chức và tạo điều kiện cho các hội thành viên và đơn vị 81 triển khai nhiều đề tài nghiên cứu khoa học và dự án phát triển công nghệ, trong đó có đề tài "Xây dựng mô hình phát triển nông nghiệp, nông thôn theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa" tại 20 tỉnh, đã giúp đưa xã Quý Lộc (H.Yên Định, tỉnh Thanh) trở thành đơn vị "Anh hùng Lao động trong thời kỳ đổi mới".

Thông qua Bộ Kế hoạch - Đầu tư (từ năm 1994), Liên hiệp hội tiếp tục triển khai 43 dự án điều tra cơ bản với kinh phí 7.500 triệu đồng trong 5 năm.

Liên hiệp hội đã đảm nhận vai trò quan trọng trong kế hoạch phân bổ kinh phí của Bộ Tài nguyên và Môi trường kể từ năm 2006. Do đó, việc triển khai 86 dự án bảo vệ môi trường đã được thực hiện trong hai năm trở lên có nhiều thuận lợi. "Ngày môi trường thế giới" tại Hải Phòng và "Ngày làm sạch thế giới" tại tỉnh Phú Thọ đã được Liên hiệp hội phối hợp thành công vào năm 2009 khi phối hợp với Bộ Tài nguyên - Môi trường.

Từ các nguồn nêu trên, nguồn ngân sách trung bình hàng năm cho Liên hiệp hội là 21.653 triệu đồng (cả năm là 108.265 triệu đồng). Theo số liệu tổng hợp chưa đầy đủ, các hội thành viên và đơn vị trực thuộc còn huy động được từ 50 đến 100 tỷ đồng từ nguồn viện trợ của nước ngoài, 40 tỷ đồng từ nguồn ngân sách địa phương và doanh nghiệp cho các hoạt động trên đây.

Các hoạt động quan trọng của Liên hiệp hội và các hội thành viên tiếp tục bao gồm tư vấn, phản biện và giám định xã hội. Trước hết, đóng góp ý kiến vào dự thảo các văn kiện quan trọng của Đảng và Nhà nước, chẳng hạn như Báo cáo chính trị trình Đại hội 10 của Đảng, Hiến pháp sửa đổi, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo, y tế, bảo vệ môi trường, Luật Giáo dục bổ sung, sửa đổi, Luật về hội, Nghị định 88 bổ sung, sửa đổi. Cùng với nhiều hội thành viên, Liên hiệp hội đánh giá và tư vấn về chất lượng chương trình giảng dạy, sách giáo khoa và thiết bị dạy học các trường phổ thông, đề án tài chính giáo dục, đề án tài chính y tế, kế hoạch 5 năm 2006–2010, đạt hiệu quả hiệu quả các khu công nghiệp ở một số địa phương, quy hoạch xây dựng thành phố bên bờ sông Hồng đoạn qua Hà Nội, dự án xây dựng nhà máy điện nguyên tử, chương trình khai thác bô xít Tây Nguyên và nhiều dự án khác.

Tại các hội thành viên, nổi bật lên là các sự kiện Tổng hội Xây dựng Việt Nam công bố danh sách 59 công trình có thất thoát trong đầu tư xây dựng, tuyên dương 31 công trình đạt chất lượng tiêu biểu trong 5 năm 2000–2005, Hội Giống cây trồng Việt Nam đánh giá "Dự án phát triển 1 triệu hecta lúa 2", góp phần giảm chi phí dự kiến từ 1.200 tỷ đồng xuống còn 46 tỷ đồng, Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam phát hiện xăng pha aceton, một loại sữa chế biến từ sữa bột nhưng được nhà sản xuất công bố là sữa tươi...

Hoạt động phát triển cộng đồng, đói giảm nghèo của Liên hiệp hội, các hội thành viên tập trung vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng, công trình y tế và chăm sóc sức cộng đồng, sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, giáo dục pháp luật, đào tạo tập huấn và nâng cao năng lực cộng đồng, và phòng chống HIV/AIDS ở những vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Các nguồn trong nước chiếm một phần chi phí phục vụ cho hoạt động này, trong khi các nguồn quốc tế chiếm phần lớn chi phí (trung bình 2–3 triệu đô la Mỹ mỗi năm).

Hoạt động hợp tác quốc tế của Liên hiệp hội đã đạt được một số kết quả quan trọng trong nhiệm kỳ 5. Liên hiệp hội đã thiết lập được quan hệ với các đối tác mới là Chương trình phát triển của Liên Hợp Quốc (UNDP) tại Việt Nam, Tổ chức Care quốc tế tại Việt Nam, Hệ thống Y tế Thế giới (WHO), Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO), Quỹ Rosa Luxemburg. Ngoài việc duy trì hợp tác với các tổ chức liên đoàn các tổ chức kỹ sư ASEAN, Hiệp hội khoa học và công nghệ Trung Quốc (CAST), Liên hiệp hội các hội khoa học và kỹ sư Lào (LUSEA) và các tổ chức khác.

Trong khuôn khổ các quan hệ hợp tác đó, Liên hiệp hội đã cử các đoàn cán bộ đi thăm nhiều quốc gia, bao gồm các quốc gia Đông Nam Á, Trung Quốc, Hàn Quốc, Anh, Đức và các đối tác của họ, trong đó Liên hiệp hội cũng đã giới thiệu một số hoạt động thành công của các tổ chức khoa học và công nghệ Việt Nam bên cạnh việc học hỏi kinh nghiệm của các đối tác. Liên hiệp hội đã phối hợp với Trung tâm Đông - Tây của Mỹ tổ chức thành công cuộc hội thảo về phát triển bền vững khu vực châu Á - Thái Bình Dương vào năm 2006, thu hút sự tham gia của hơn 400 đại biểu quốc tế. Dự án "Nâng cao năng lực của Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam" do Chương trình phát triển của Liên Hợp Quốc tại Việt Nam tài trợ với tổng trị giá hơn 1,3 triệu đô la Mỹ nổi bật trong số các dự án hợp tác quốc tế.

Có thêm 10 hội ngành toàn quốc và 17 liên hiệp hội địa phương trong danh sách các hội thành viên của Liên hiệp hội trong nhiệm kỳ 5 (2004–2009).

- Hội ngành toàn quốc

2005: Năm 2005:

- Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam.

- Hội Năng lượng nguyên tử Việt Nam.

- Hội Môi trường giao thông vận tải Việt Nam.

- Hội Khoa học kỹ thuật hàng không Việt Nam.

Năm 2006:

- Hội Thống kê Việt Nam.

- Hội Cơ điện tử Việt Nam.

- Hội Khoa học kỹ thuật công nghiệp tàu Việt Nam.

Năm 2007:

- Hội Thư viện Việt Nam.

- Hội Nghề cá Việt Nam.

- Hội lợi Việt Nam.

- Liên hiệp hội địa phương

2005: Năm 2005:

- Liên hiệp hội tỉnh Tiền Giang.

- Liên hiệp hội tỉnh Cao Bằng.

- Liên hiệp hội tỉnh Nam Định.

- Liên hiệp hội tỉnh Hà Nam.

- Liên hiệp hội tỉnh Bình.

Năm 2006:

- Liên hiệp hội tỉnh Quảng Bình.

- Liên hiệp hội tỉnh Kon Tum.

- Liên hiệp hội tỉnh Gia Lai.

- Liên hiệp hội tỉnh Vĩnh Long.

Năm 2007:

- Liên hiệp hội tỉnh An Giang.

- Liên hiệp hội tỉnh Bình Phước.

- Liên hiệp hội tỉnh Sóc Trăng.

- Liên hiệp hội tỉnh Bến Tre.

- Liên hiệp hội tỉnh Trà Vinh.

- Liên hiệp hội tỉnh Hậu Giang.

Với các hội thành viên mới được thành lập, Liên hiệp hội hiện có 123 hội thành viên, bao gồm 4 tổng hội, 64 hội ngành toàn quốc và 55 liên hiệp hội địa phương. Ngoài ra, còn có khoảng 500 đơn vị hoạt động theo Nghị định 81/2002/NĐ-CP trong toàn hệ thống Liên hiệp hội, trong đó gần 250 đơn vị 81 được thành lập bởi Đoàn Chủ tịch Liên hiệp hội.

Đảng và Nhà nước đã trao Huân chương Hồ Chí Minh, phần thưởng cao quý, cho Liên hiệp hội, để ghi nhận những đóng góp của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ nước nhà trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, tại lễ kỷ niệm lần thứ 25 ngày truyền thống (26.3.1983 – 26.3.2008).

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống

Nguồn tin:

 

Tham gia bình luận