Bộ Xây dựng đang xây dựng Dự thảo về Tiêu chuẩn kỹ thuật Quốc gia mới, lấy ý kiến đóng góp từ người dân và các bên liên quan. Trong đó, đề xuất mục tiêu mức tiêu hao nhiên liệu trung bình (CAFC) của toàn bộ mảng xe con tại Việt Nam ở mức 4,83 lít/100 km vào 2030.
Phương án tính CAFC chú trọng vào kết quả chung, có nghĩa con số trên tính trung bình của tất cả các dòng xe con của các hãng. Tức là có thể có hãng đạt mức 4,83 lít/100 km trở xuống, có hãng cao hơn, miễn sao khi tính trung bình phải đạt 4,83. Hình thái lý tưởng là tất cả các hãng đều có sản phẩm tiêu hao nhiêu liệu bằng hoặc thấp hơn mục tiêu đề ra của cơ quan quản lý.
Bộ Xây dựng cũng đề xuất trường hợp vượt ngưỡng mức tiêu hao nhiên liệu, hãng xe có thể mua tín chỉ bù trừ từ các hãng khác có mức tiêu thụ nhiên liệu dưới ngưỡng. Cách làm này tương tự kiểu mua bán tín chỉ carbon phổ biến trên thế giới hiện nay. Doanh nghiệp phải lên phương án điều chỉnh mức CAFC trong các năm tiếp theo, ví dụ đổi mới công nghệ, loại bỏ xe tiêu tốn nhiên liệu hoặc tăng các dòng tiết kiệm.
Sau ba năm, nếu vẫn không đáp ứng mức tiêu thụ nhiên liệu quy định, cơ quan chức năng sẽ buộc hãng xe đó dừng sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu cho đến khi có phương án phù hợp.
Một mẫu Yaris Cross HEV lăn bánh tại Gia Lai. Ảnh: Thành Nhạn
Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) cho rằng, mục tiêu CAFC ở mức 4,83 lít/100 km vào 2030 là "quá nghiêm ngặt", tác động lớn đến toàn ngành xe. Nhiều dòng ôtô động cơ đốt trong trước nguy cơ phải dừng bán do hãng không kịp đáp ứng theo quy định. Theo tính toán của tổ chức này, 96% xe chạy xăng truyền thống và 14% xe hybrid hiện tại không đạt chuẩn theo đề xuất của cơ quan quản lý.
Ví dụ ở Toyota, mẫu xe dùng động cơ đốt trong có mức tiêu hao nhiên liệu thấp nhất hiện là Wigo. Chiếc hatchback tốn 4,5-5,5 lít/100 km tùy loại đường lăn bánh (hiện chỉ bản G còn bán). Còn ở dòng sedan bán chạy nhất của Toyota lẫn toàn thị trường, Vios, bản tiêu hao nhiên liệu ít nhất là 1.5E MT với mức 5,08-7,62 lít/100 km. Chiếu theo đề xuất 4,83 lít/100 km, hai mẫu này không đáp ứng.
Khác các mẫu xe thuần động cơ đốt trong, nhiều dòng hybrid của Toyota có thể đáp ứng mức đề xuất trên. Đơn cử như Yaris Cross bản hybrid (HEV) với mức tiêu hao nhiên liệu trung bình 3,56-3,8 lít/100 km. Hay Camry HEV với mức tiêu hao 4,11-4,4 lít/100 km.
Đại diện VAMA cho rằng, để đáp ứng mục tiêu CAFC của toàn ngành vào 2030 và duy trì sản lượng bán hàng, trong vòng 5 năm tới, các hãng xe phải tăng khoảng 868% (gấp gần 10 lần hiện nay) lượng xe điện hóa, gồm xe hybrid, xe hybrid sạc điện ngoài (plug-in hybrid), xe thuần điện. Việc thay đổi kế hoạch kinh doanh để theo kịp quy định (nếu được thực thi) là không khả thi trong bối cảnh hạ tầng trạm sạc và mạng lưới điện còn hạn chế. Bên cạnh đó, người tiêu dùng chưa hoàn toàn quen thuộc với xe điện.
Để hài hòa hơn và giảm thiểu tác động lên ngành ôtô và xã hội, VAMA đề xuất mục tiêu CAFC toàn ngành xe con cần đạt qua từng năm là 6,7 lít/100 km vào 2027, 6,5 lít/100 km năm 2028, 6,3 lít/100 km năm 2029 và 6 lít/100 km vào 2030.
Nếu áp dụng lộ trình trên, các hãng xe có thể phải giảm khoảng 34% sản lượng xe chạy xăng và tăng ít nhất 366% xe điện hóa. Nhưng điều này khả thi hơn so với đổi chiến lược để đáp ứng mức CAFC 4,83 lít/km.
Kiểm soát, giảm mức tiêu hao nhiên liệu của ôtô là một cách để giảm khí thải carbon ra môi trường. Nhiều nước trong khu vực và trên thế giới cũng đã thực hiện việc này. Tuy nhiên, điều quan trọng là cần xây dựng lộ trình thực hiện phù hợp.
Theo một chuyên gia về chính sách của ngành ôtô Việt, với đề xuất về mức tiêu hao nhiên liệu mới vào 2030, các hãng chỉ bán xe hybrid, thuần điện dễ dàng đạt được. Nhưng các hãng chỉ bán xe động cơ đốt trong, hoặc xe sang với động cơ lớn, đi kèm là mức tiêu hao nhiên liệu lớn, rất khó đáp ứng quy định.
Ngành xe con tại Việt Nam hiện có nhiều hình thái, từ xe động thuần động cơ đốt trong (ICE), hybrid (HEV) đến thuần điện (EV). Định hướng kinh doanh mỗi hãng mỗi khác. Phổ biến nhất là kinh doanh xe ICE lẫn HEV hoặc EV, như Toyota, Honda, Subaru, Ford, Kia, Hyundai, Mercedes, BMW... Có hãng chỉ bán xe ICE như Mitsubishi, Isuzu, Jeep, Volkswagen... Vài thương hiệu chỉ bán EV như VinFast, Wuling.
Thành Nhạn
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống
Nguồn tin: vnexpress.net
Tham gia bình luận