Mua tàu ngầm hạt nhân, Úc sẽ trữ chất thải phóng xạ ở đâu?

Liên minh Mỹ, Anh và Úc (AS) công bố chi tiết kế hoạch cung cấp tàu ngầm cho Canberra vào đầu tháng 3. Úc sẽ mua từ 3 đến 5 tàu ngầm hạt nhân lớp Virginia, mà hãng quốc phòng General Dynamics sẽ đóng vào đầu những năm 2030, cùng với một tàu ngầm cùng Anh sản xuất tàu ngầm lớp SSN-AS dựa trên thiết kế tàu ngầm thế hệ tiếp theo của Anh và công nghệ tiên tiến của Mỹ.

Đặc biệt, Úc cam kết trữ chất thải phóng xạ mà tàu ngầm tạo ra, điều này làm dấy lên tranh luận gay gắt.

Quan điểm phản đối xây dựng lò phản ứng hoặc lưu trữ chất thải phóng xạ ở nhiều địa phương đã là một trong những nguyên nhân khiến Úc gặp khó khăn trong việc phát triển năng lượng hạt nhân trong nhiều thập kỷ qua.

Chính phủ liên bang cam kết lưu trữ ở một cơ sở quân sự xa xôi (trong vòng 12 tháng tới sẽ tìm địa điểm thích hợp) và có thể đến những năm 2050 Úc sẽ không cần phải lưu trữ chất thải phóng xạ. Tuy nhiên, nhiều người Úc vẫn lo ngại về viễn cảnh sống gần chất thải.

Những năm 1950 đến 1960 chứng kiến những ký ức liên quan đến chương trình thử hạt nhân của Anh được tiến hành ở bang Nam Úc. Chương trình này gây ô nhiễm diện rộng, dẫn đến ung thư cùng nhiều bệnh khác trong cộng đồng dân cư bản xứ và quân nhân địa phương.

Các bang đang tranh cãi về việc từ chối lưu trữ chất thải phóng xạ ngay sau khi AS công bố chi tiết kế hoạch tàu ngầm. Victoria đề xuất Tây Úc là địa điểm thích hợp vì đây là bang có diện tích lớn nhất, Nam Úc coi Nam Úc là lựa chọn tốt nhất, Nam Úc nói rằng bang này không phải là bang an toàn nhất để lưu trữ và Queensland tuyên bố luật pháp của bang cấm trữ chất phóng xạ.

Josh Wilson, một nghị sĩ đảng Lao động, đã bày tỏ nghi ngờ về khả năng lưu trữ chất thải phóng xạ an toàn của Úc trong tuần qua. Tương tự như vậy, một số nghị sĩ khác cũng bày tỏ lo ngại.

Theo giới phân tích, một cơ sở quân sự Woomera trên địa bàn Nam Úc từng được sử dụng để thử nghiệm tên lửa và chương trình vũ khí bí mật là địa điểm lưu trữ khả thi nhất. Cơ sở này có diện tích 122.000 km2, tương đương diện tích Triều Tiên.

Theo Nick Minchin, cựu quan chức Úc cấp cao, Woomera là lựa chọn tốt nhất vì nó có thể được sử dụng như một cơ sở để đáp ứng các nhu cầu địa phương xa xôi, ổn định và không gian rộng lớn.

Úc đã cố gắng đạt được thuận về địa điểm lưu trữ chất thải phóng xạ nồng độ thấp trong nhiều năm. Một kế hoạch xây dựng cơ sở lưu trữ tại thị trấn Kimba ở Nam Úc đã chia rẽ cộng đồng địa phương và khiến cộng đồng bản địa địa tức giận.

Cư dân Kimba Sue Woolford khẳng định không tin vào lời đảm bảo rằng nơi này sẽ không bị sử dụng để lưu trữ chất thải phóng xạ.

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống