Những kỳ vọng gì từ thị trường Trung Quốc, nơi bất động sản khó khăn hơn dự kiến?

Giá thực phẩm vẫn cao bất chấp sự bất ổn của nền kinh tế Mỹ và sự sụt giảm của giá xăng dầu và giá điện. Người dân Mỹ, đặc biệt là tầng lớp thu nhập thấp, đã phải thay đổi khẩu phần ăn và kênh mua thực phẩm. Ngày nay, nhiều người tiêu dùng cân nhắc chọn thịt gà, thịt bò hoặc thịt lợn thay cho thịt sản. Các cửa hàng tạp hóa cung cấp các chương trình giảm giá thường bán tốt hơn các siêu thị lớn. Ngày càng có nhiều người dân chọn phương thức mua thực phẩm về nhà tự nấu để cắt giảm chi tiêu.

Diễn biến thị trường sản đang khó khăn hơn dự kiến, với doanh số quý 1 năm nay chỉ đạt hơn 1,8 tỉ USD và doanh số âm 27%. Bức tranh xuất khẩu sản có thể sáng dần lên trong quý 2 và kỳ vọng sẽ tốt hơn từ quý 3 khi thị trường Trung Quốc có sự khởi sắc rõ ràng hơn và các doanh nghiệp sản có sự điều chỉnh cơ cấu sản phẩm và thị trường phù hợp với bối cảnh năm 2023.

Diễn biến của thị trường lớn nhất (là Mỹ) đã có tác động đáng kể đến kết quả xuất khẩu sản của Việt Nam và hoạt động kinh doanh của nhiều doanh nghiệp. Mỹ không còn là thị trường sản số 1 của Việt Nam với 283 triệu USD, giảm 51% trong quý đầu tiên.

Mặc dù sản Việt Nam xuất khẩu sang thị trường này giảm 7%, chỉ đạt hơn 322 triệu đô la trong quý đầu tiên của năm 2012–2013, Nhật Bản đã vượt Mỹ để trở thành thị trường nhập khẩu lớn nhất của sản Việt Nam. Mực, cá nục, cá minh thái, cá ngừ, cá song và các mặt hàng hải sản khác là trọng tâm chính của cơ cấu sản xuất khẩu sang Nhật Bản.

Thị trường tiêu thụ hải sản lớn nhất của Việt Nam hiện nay là Nhật Bản, chủ yếu ở phân khúc cá biển, nơi có phần đáng kể cá nguyên liệu nhập khẩu từ Nhật Bản được xuất khẩu trở lại nước này. Kết quả là xuất khẩu hải sản sang Nhật Bản tăng 10%. Trong khi đó, xuất khẩu sản phẩm hải sản của Việt Nam sang Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Trung Quốc và EU đều giảm từ 6 đến 45%...

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu sản Việt Nam (VASEP), Trung Quốc mở cửa thị trường là sự trông đợi của doanh nghiệp sản, hy vọng bù đắp sự sụt giảm của các thị trường lớn khác. Nhập khẩu sản của Trung Quốc từ các nước tăng 32% trong hai tháng đầu năm nay, đạt trên 560 nghìn tấn, trị giá hơn 2,7 tỉ USD, tăng 20%.

"Như vậy, nhu cầu tiêu thụ rõ ràng đang tăng lên, nhưng giá nhập khẩu vào thị trường này giảm đã có tác động đến doanh số của Việt Nam. Theo VASEP, Trung Quốc nhập khẩu 18,4 nghìn tấn cá tra trong 2 tháng đầu năm nay với giá trung bình 2,15 USD/kg, giảm 7% so với cùng kỳ năm 2022. Do đó, xuất khẩu sản sang Việt Nam sang thị trường này vẫn thấp hơn 27% so với cùng kỳ năm ngoái vào cuối quý 1 năm nay.

Trong quý đầu tiên, thị trường EU đã giảm 29% trị giá nhập khẩu sản của Việt Nam, chỉ đạt 210 triệu USD. Riêng xuất khẩu cá tra ổn định hơn nhờ tăng xuất khẩu sang thị trường Đức và xuất khẩu tôm và các sản phẩm hải sản sang EU đều giảm từ 7 - 50%.

Xuất khẩu của Đức, Hà Lan, Bỉ, Ý và Tây Ban Nha vào Top 5 thị trường lớn nhất trong khối EU đều giảm từ 4 đến 44% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, nhiều thị trường nhỏ, đặc biệt là các nước thuộc khu vực Đông Âu, vẫn tăng nhập khẩu sản Việt Nam, đặc biệt là sản phẩm cá tra. Cụ thể, xuất khẩu sản sang Ba Lan tăng 49%, sang Lithuania tăng 29%, sang Phần Lan tăng gần 4 lần, sang Romania tăng 17%...

Do khó khăn về thị trường và áp lực chi phí đầu vào quá cao của ngành tôm, cá tra, chẳng hạn như giá thức ăn, con giống, dẫn đến giá nguyên liệu cao, quý 1 năm nay, phần lớn các doanh nghiệp xuất khẩu tôm, cá tra đều bị sụt giảm mạnh về giá trị xuất khẩu. Đặc biệt, các doanh nghiệp có thị trường truyền thống và chủ lực là Mỹ bị ảnh hưởng nhiều nhất.

Ngoài ra, các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu hải sản gặp khó khăn vì thiếu nguyên liệu trong nước và thị trường EU khó khăn, dẫn đến nhiều doanh nghiệp bị sụt giảm doanh thu. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp vẫn tạo ra doanh thu cao hơn so với cùng kỳ nhờ đẩy mạnh hoạt động chế biến gia công các mặt hàng hải sản khai thác, đặc biệt là các loài cá biển.

Khi thị trường Trung Quốc khởi sắc rõ ràng hơn và các doanh nghiệp sản có sự điều chỉnh cơ cấu sản phẩm và thị trường phù hợp với bối cảnh năm 2023, bức tranh xuất khẩu sản có thể sáng dần lên trong quý 2 và dự kiến sẽ phục hồi tốt hơn từ quý 3.

Ngành sản đặt mục tiêu xuất khẩu kim ngạch 10 tỷ USD kim ngạch vào năm 2023. Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ ngành sớm đưa ra các giải pháp khắc phục khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp thực chất và kịp thời để đạt được mục tiêu này.

Theo ông Trương Đình Hòe, Tổng thư ký VASEP, các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu sản phải tập trung vào sản phẩm đảm bảo an toàn thực phẩm cao, lưu ý xu hướng tiêu dùng và tăng giá trị sản phẩm.

Những kết quả đạt được của Việt Nam trong thời gian qua là nhờ các doanh nghiệp chú trọng các mặt hàng có giá trị gia tăng cao, trái ngược với các nước đối thủ như Ấn Độ, Ecuador, vốn tập trung vào sản phẩm sơ chế.

Ông Hòe tuyên bố rằng xu hướng tiêu dùng trên thế giới đang tập trung vào các sản phẩm tốt cho sức, thân thiện môi trường và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Do đó, ngành sản cần phát triển theo mô hình kinh tế xanh, chú trọng nuôi trồng bền vững, như mô hình tôm lúa, tôm rừng... tạo ra các sản phẩm nuôi bền vững thuyết phục khách hàng trên toàn thế giới. Mặt khác, cần chú trọng chế biến các sản phẩm mới từ các phụ phẩm để tăng tính cạnh tranh cho sản Việt Nam.

Tận dụng hơn nữa ưu đãi thuế quan của các hiệp định thương mại tự do để duy trì vị thế cạnh tranh trên thị trường toàn cầu; tích cực tham gia các hội chợ sản quốc tế; tham gia các chương trình giao thương giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp để tìm kiếm đối tác; và để tăng đơn hàng.

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống