Xe Mỹ bị ghẻ lạnh ở Nhật và châu Âu

Ôtô sản xuất tại Mỹ có thể là biểu tượng trong nước, nhưng sức hấp dẫn của chúng ở nước ngoài lại phức tạp hơn nhiều. Tổng thống Donald Trump từ lâu đã cáo buộc Nhật Bản và châu Âu ngăn cản xe sản xuất tại Mỹ. Ông chỉ ra những mẫu xe như Ford F-150 có khả năng trở thành cú hích ở nước ngoài nếu không có rào cản thương mại. Thực tế, vấn đề không nằm ở thuế quan, mà nằm ở thị hiếu, kích thước và tính thực dụng.

Từ Tokyo đến London, người tiêu dùng phần lớn lựa chọn những chiếc xe nhỏ hơn, tiết kiệm nhiên liệu hơn như Toyota Corolla, Volkswagen Golf và Renault Clio. Những mẫu xe chủ lực của Detroit, như xe bán tải cỡ lớn, SUV, và thậm chí cả xe cơ bắp, rất hiếm ở những quốc gia này. Không phải vì người mua không thấy các mẫu xe này đẹp, mà đơn giản vì chúng không hợp lý.

Các nhà sản xuất ôtô bán được 3,7 triệu xe tại Nhật Bản vào năm 2024. Chỉ 570 xe Chevrolet, 420 xe Cadillac, 120 xe Dodge bán ra. Ford thậm chí không bán được xe nào tại đây trong gần một thập kỷ.

Mặc dù vậy, Tổng thống Trump được cho là đã nói với CNBC ngày 5/8 rằng: "Họ đang lấy xe của chúng ta. Họ đang lấy chiếc Ford F-150 rất đẹp, vốn rất được ưa chuộng. Và tôi chắc chắn chúng ta sẽ rất được ưa chuộng ở đó, và những sản phẩm khác đang được ưa chuộng ở đây cũng sẽ được ưa chuộng ở đó".

Những bình luận này được đưa ra sau khi ông hứa, nhưng vẫn chưa thực hiện, sẽ giảm thuế quan đối với Nhật Bản từ mức 27,5% hiện tại xuống còn 15%. Nhưng ngay cả khi thuế giảm, không có nghĩa sẽ có thay đổi gì vì đường sá chật hẹp, bãi đỗ xe chật chội, và nhiên liệu đắt đỏ.

Jeep là thương hiệu Mỹ phổ biến nhất tại Nhật Bản và đã như vậy trong hơn một thập kỷ. Đáng chú ý, hãng này cung cấp xe tay lái nghịch tại đây. Ngoài ra, các đại lý chuyên biệt cũng có một lượng nhỏ khách hàng đam mê xe hơi Mỹ cổ điển và cả xe hiện đại. Tuy nhiên, ngay cả khi đó, các đại lý vẫn nhận ra thách thức mà chính khách hàng của họ phải đối mặt.

"Ôtô Mỹ được thiết kế cho đường rộng và đường cao tốc, vì vậy việc điều khiển chúng trên những con phố hẹp của Nhật Bản có thể khá khó khăn. Cần một chút kỹ thuật", Yumihito Yasue, chủ tịch Johnan Jeep Petit tại Tokyo, cho biết.

Công ty này nhập khẩu và bảo dưỡng các mẫu xe cổ điển từ Mỹ. Khách hàng của anh thường là những người đam mê xe hơi ở độ tuổi 50 và 60, những người lớn lên cùng những hình ảnh xe Mỹ trên tivi và phim ảnh.

Yasue thừa hưởng tình yêu dành cho xe hơi Mỹ từ cha mình, người đã khởi nghiệp kinh doanh cách đây 4 thập kỷ và thường xuyên đến California để tìm kiếm xe. Yasue tiếp quản sau khi cha anh qua đời 9 năm trước, và bán được khoảng 20 xe mỗi năm.

"Điều làm nên sự đặc biệt của xe hơi Mỹ chính là thiết kế. So với xe hơi Nhật Bản hoặc Đức, hình dáng thân xe đẹp hơn. Đặc biệt là các đường nét, như đường viền phía sau và chắn bùn", anh nói.

Trong khoảng 3,7 triệu xe mới bán tại Nhật Bản vào năm 2024, khoảng 33% trong số đó là xe mini hoặc kei-car - những chiếc xe nhỏ, tiết kiệm nhiên liệu không phải do các hãng ôtô Mỹ sản xuất. Xe hơi nước ngoài chiếm 6% doanh số xe mới, theo dữ liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Nhật Bản (JAMA).

Vấn đề tương tự xảy ra ở châu Âu. "Chúng tôi không mua Ford F-150, đó không phải là tiêu chuẩn đường xá của chúng tôi, đó không phải là điều khách hàng của chúng tôi mong muốn", Andy Palmer, cựu CEO của Aston Martin, chia sẻ với Reuters.

Những chiếc xe nhỏ hơn do Mỹ sản xuất tại chỗ vẫn bán chạy: những mẫu như Ford Puma và Fiesta đời cũ. Nhưng trong hai thập kỷ qua, Ford và General Motors (GM) đã chuyển hướng sang các dòng xe bán tải và SUV lớn hơn, những loại xe ít phù hợp với đường phố hẹp và văn hóa xe nhỏ gọn của châu Âu.

Ford, một thương hiệu lớn tại châu Âu từ đầu những năm 1900, chứng kiến doanh số tại khu vực này giảm mạnh, từ 1,26 triệu xe vào năm 2005 xuống chỉ còn 426.000 xe vào năm 2024, theo dữ liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô châu Âu (ACEA). Thị phần của hãng giảm từ 8,3% xuống còn 3,3%.

"Chúng tôi không mua Ford F-150, đó không phải là những gì đường xá của chúng tôi được thiết kế cho, đó không phải là những gì khách hàng của chúng tôi mong muốn", Andy Palmer, cựu CEO của Aston Martin, nói.

GM đã rời khỏi châu Âu vào năm 2017, bán Opel sau khi rút Chevrolet, nhưng đã quay trở lại với Cadillac Lyriq vào năm 2024. Theo Jato, hãng chỉ bán được 1.514 chiếc SUV sản xuất tại Mỹ.

Clive Sutton, một đại lý ôtô tại London chuyên bán các mẫu xe hạng sang của Mỹ, cho biết khách hàng của ông bị thu hút bởi sự hiếm có của những chiếc xe như Cadillac Escalade khổng lồ. Nhưng ông thừa nhận đó là một thách thức.

"Có những người muốn sở hữu chiếc xe đó vì tính độc quyền và vị thế", Sutton nói. "Nhưng nó không phải là chiếc xe dễ tìm chỗ đậu, nhất là ở trung tâm London".

Ông Trump cũng đã gây áp lực với Hàn Quốc để mở cửa thị trường cho xe Mỹ và cho biết việc miễn thuế là một phần của thỏa thuận thương mại mà hai nước đã thống nhất vào tuần trước.

Theo dữ liệu từ Hiệp hội các nhà nhập khẩu và phân phối ôtô Hàn Quốc (KAIDA), tại quốc gia này, xe nhập khẩu chiếm chưa đến 20% thị trường ôtô và các mẫu xe Mỹ chỉ chiếm 16% phân khúc xe nhập khẩu, vốn do các đối thủ Đức thống trị.

Các nhà sản xuất Đức cũng tạo dựng được vị thế vững chắc trên thị trường xe sang Nhật Bản. Mercedes, bán được hơn 53.000 xe vào 2024, trở thành thương hiệu nước ngoài phổ biến nhất, tiếp theo là BMW với hơn 35.000 xe. Các nhà sản xuất ôtô Nhật Bản cho biết các nhà sản xuất ôtô châu Âu thành công là nhờ họ đã đầu tư thời gian và nguồn lực vào thị trường.

Trong khi đó, các nhà sản xuất ôtô Detroit thường gắn liền với những chiếc xe vô-lăng bên trái, vốn khó lái hơn ở làn đường bên trái.

GM chỉ cung cấp Corvette với phiên bản vô-lăng bên phải kể từ khi phiên bản thế hệ thứ 8 được bán vào năm 2021. Đó có thể là một lý do tại sao khoảng 80% người mua là khách hàng mới. Corvette là mẫu xe duy nhất mà Chevrolet cung cấp tại Nhật Bản và hãng bán chưa đến 1.000 chiếc mỗi năm trong thập kỷ qua.

Năm nay, GM đã công bố kế hoạch cho dòng xe điện Cadillac vô-lăng bên phải và việc giao hàng Lyriq đã bắt đầu vào tháng 7.

Jeep, thương hiệu xe bán chạy nhất với vô-lăng bên phải, đã là thương hiệu Mỹ được ưa chuộng nhất trong hơn một thập kỷ, theo dữ liệu của nhà nhập khẩu. Năm 2024, hãng bán được gần 10.000 xe tại Nhật Bản.

Yukimi Nitta từng lái kei-car nhưng cô bị thu hút bởi vẻ ngoài của mẫu Jeep Wrangler, mà cô mô tả là "thân thiện" và "dễ dã ngoại". Chủ tiệm làm tóc 42 tuổi này đang sở hữu chiếc Jeep thứ hai - một chiếc màu be phiên bản giới hạn - và hy vọng sẽ chuyển sang một màu phiên bản giới hạn khác. Cô cho biết chỗ đậu xe hơi chật chội nhưng vẫn có thể xoay xở được, và hai người bạn của cô kể từ đó đã mua Wrangler.

"Mọi người thường nói, 'Ồ, một chiếc xe nước ngoài!' Nhưng một khi bạn đã lái nó, cảm giác hoàn toàn bình thường. Tôi ước nhiều người sẽ thử nó hơn", cô nói.

Wrangler tiêu hao nhiên liệu khá nhiều, nhưng giá trị bán lại tốt, cho phép chủ xe có thể đổi màu xe, Nitta nói.

Người phát ngôn của Stellantis, công ty mẹ của Jeep, cho biết đã tích cực quảng bá các sự kiện dành cho chủ sở hữu. Vào tháng 7, hãng công bố hợp tác với loạt phim Jurassic World với sự góp mặt của một chiếc Wrangler màu hồng phiên bản giới hạn.

Daniel Cadwell, một người Mỹ sống ở Tokyo, xuất khẩu xe cắm trại và xe wagon Nhật Bản đã qua sử dụng sang Mỹ, cho biết anh bị ấn tượng bởi kích thước của những chiếc xe Mỹ mỗi khi về nhà.

"Chúng quá lớn. Tôi nghĩ rằng việc một chiếc xe như vậy được coi là hấp dẫn ở Nhật Bản là một thách thức rất lớn", Cadwell nói.

Mỹ Anh

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống