Thu phí phố cổ Hội An: Chuyên gia kinh tế đề xuất giải pháp mới

Xôn xao đề xuất phân luồng, thu phí vào Hội An

Thành phố Hội An dự kiến sẽ thu vé vào cửa với du khách trước khi vào khu vực trung tâm phố cổ vào ngày 15.5 tới đây. Hội An đã xem xét phương án phân luồng 2 lối đi riêng dành cho du khách và người dân địa phương trong khu vực trung tâm phố cũ nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu vé vào cửa.

Dự kiến, giá vé tham quan cho khách quốc tế là 120.000 đồng/người/vé và 80.000 đồng/người/ vé với khách nội địa. Mức giá này phản ánh mức giá từ năm 2012 đến nay.

Trong dư luận, đề xuất này hiện đang gặp nhiều ý kiến trái ngược nhau. Có một luồng ý kiến cho rằng việc thu phí là nên làm để "lấy di tích nuôi di tích", có thêm kinh phí bảo tồn di sản, nhưng cũng có quan điểm cho rằng việc thu phí dễ rơi vào tình trạng "tham bát bỏ mâm" khi ảnh hưởng đến lượng du khách đến đây.

Hội An từ lâu đã bán vé, thu phí tham quan đối với khách du lịch đến Khu phố cổ, khu vực lõi của Khu Di sản Văn hóa Thế giới Hội An, nhưng không phải bán vé, thu phí với tất cả người ra vào Thành phố Hội An.

Ông Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch UBND Thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam, trả lời báo chí rằng việc áp dụng yêu cầu mua vé đối với tất cả du khách khi đến tham quan phố cổ Hội An là để đảm bảo địa phương và du khách được đối xử công bằng.

Mọi du khách trong nước và quốc tế tham quan khu phố cổ Hội An phải mua vé tại các quầy trước khi vào khu phố cổ, theo quy định mới được ban hành gần đây.

Tại các đường chính vào khu phố cổ Hội An, lực lượng chức năng sẽ phân phối các lối đi. Theo đó, sẽ có hai lối đi riêng biệt được bố trí, một lối đi dành cho người dân địa phương và một lối đi dành cho du khách. Trung tâm Văn hóa - Thể thao và Truyền thanh - Truyền hình thành phố Hội An được giao nhiệm vụ tổ chức các hoạt động hướng dẫn du lịch trong khu phố cổ.

"Tuy nhiên, thời gian qua có tình trạng cá nhân, đơn vị không mua vé, không đưa chương trình tham quan Di sản văn hóa thế giới - Khu phố cổ Hội An vào chương trình và kinh phí tour để bán cho du khách. Kết quả là, giá trị của một quần thể di tích được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa đã giảm xuống. Ông Sơn cho rằng do những nguyên nhân này, nguồn thu phí tham quan chưa đảm bảo để Hội An sử dụng công tác trùng tu di tích, đầu tư cơ sở hạ tầng, bổ sung nhiều hơn nữa các sản phẩm văn hóa - nghệ thuật để đáp ứng nhu cầu của du khách.

Theo Chủ tịch UBND Thành phố Hội An, nếu để tình trạng xô bồ như hiện nay, lẫn lộn giữa người mua vé và người không mua vé như nhau, thì cuối cùng Hội An sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Hội An đã từng được một số trang mạng và báo chí nước ngoài gọi là "điểm đến rẻ tiền" trong thời gian qua, điều này rất nguy hiểm. Hội An đang "điểm tới rẻ tiền" khi nó trở thành như vậy.

Theo ông Nguyễn Văn Lanh, Phó chủ tịch UBND Thành phố Hội An, địa phương đã tạo ra phương án kiểm soát thu phí tham quan phố cổ không phải để tận thu và không có chuyện cư dân của phố cổ Hội An phải xuất trình giấy tờ khi ra vào như dư luận đang lo lắng.

Ông Nguyễn Văn Lanh nói thêm: "Trước hết thành phố sẽ tập trung làm mới du lịch Hội An. Thành phố chỉ mới xây dựng dự thảo Đề án và sẽ được lấy ý kiến của người dân và doanh nghiệp để đi đến thống nhất thực hiện các giải pháp phù hợp nhất trước khi ban hành. Chắc chắn rằng hình ảnh Hội An sẽ mới mẻ hơn và hấp dẫn hơn trong thời gian sắp tới. Các sản phẩm du lịch phụ trợ trong phố cổ Hội An sẽ được cải thiện, bổ sung và nâng cao hơn để thu hút nhiều khách du lịch hơn.

Một đề xuất mới cho việc thu phí vào phố cổ Hội An

Tiến sĩ Nguyễn Quốc Việt, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội), trao đổi với phóng viên Một Thế giới rằng có thể kết hợp phí đô thị với phí bảo tồn di sản để áp dụng thu phí. Tuy nhiên, ông Việt đề nghị chia nhỏ phí thành ba loại: phí nửa ngày, phí 1 ngày và phí 2 ngày để vừa phân loại được nhu cầu khách hàng, vừa để điều tiết lượng khách hàng ở lâu.

Dựa trên đề xuất ban đầu của chính quyền Hội An, ông Việt đề xuất phí nửa ngày là 30.000 đồng, phí cả ngày (không qua đêm) là 60.000 đồng và phí hai ngày (qua đêm) là 90.000 đồng.

"Với lý luận về phí giảm tắc nghẽn kết hợp phí đóng góp tôn tạo, đề xuất này làm được hai việc: thứ nhất là cụ thể hóa, phân loại được nhu cầu/mức độ sử dụng tương ứng với mức đóng góp/trả phí đô thị. Thứ hai, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chia sẻ gánh nặng phí giữa bên cung cấp dịch vụ và khách hàng, ông Việt nói.

Theo TS Nguyễn Quốc Việt, với nhiều người đã đến Hội An nhiều lần, họ chỉ tạt qua nửa ngày để ăn trưa/ăn tối và chụp một bức ảnh checkin trước khi về nhóm 1. Mức 30.000 đồng là vừa phải, phù hợp với mục đích của họ.

Khi khách hàng vào các quán ăn/nhà hàng/cafe, các chủ quán có thể hoàn trả hoặc chia sẻ 50% thu nhập của họ, đây là một trường hợp đặc biệt có thể tính đến.

"Chủ quán cũng có thể làm sẵn coupon (in/online) để nếu khách xác thực đặt trước đồ ăn sẽ có vé để vào quán. Theo ông Việt, khách hàng sử dụng dịch vụ của nhà hàng và nhà hàng sẽ chia sẻ một phần phí cho khách du lịch.

Nhóm đi cả ngày, sẽ sử dụng một số dịch vụ điểm đến miễn phí từ sáng đến tối muộn, sẽ là nhóm đông nhất, theo ông Việt. Để kích cầu du lịch, trước mắt nên thu mức vừa phải là 60.000 đồng. Điều này góp phần cân bằng giữa lợi ích kinh doanh của ngành du lịch và lợi ích thu phí (thậm chí duy trì hoặc tăng lượng khách đến sẽ đảm bảo nguồn thu tăng và bền vững do các dịch vụ du lịch vẫn phát triển và phải đóng thuế kinh doanh lại).

"Với mức giá 60.000 đồng, khách cũng sẽ được chia sẻ một phần chi phí trở lại khi vào quán ăn (mỗi quán trả lại 10.000 đồng chẳng hạn), hoặc các dịch vụ khác như bơi thuyền, ông Việt nói.

Với mức giá 90.000 đồng áp dụng cho khách ở lại qua đêm, điều này sẽ được chia sẻ giữa chỗ ăn (10.000/lần vào ăn) và cơ sở lưu trú du lịch (hoàn trả 50%).

Tuy nhiên, một vấn đề lo ngại là khó kiểm soát. Ông Việt đề nghị sử dụng vé cả ngày/vé 2 ngày, vé nửa buổi chia 2 màu sáng (9h-4h/tối: (4h-22h), vé online có màu và QR code.

Đơn vị kiểm soát có thể kiểm tra bằng điện thoại và có thể theo chốt hoặc lưu động. Nếu vi phạm và yêu cầu mua bổ sung, chỉ nên nhắc nhở trong thời gian đầu, thường là 6 tháng. Kiểm soát qua đăng ký điểm đến và với vé lưu trú 2 ngày/1 đêm.

Theo TS Nguyễn Quốc Việt, "Như vậy sẽ hài lợi ích các bên, nhất là bảo đảm không ảnh hưởng đến lợi ích kinh doanh du lịch và cũng là nguồn thu bền vững cho địa phương."

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống