BMW Isetta – mẫu xe đặc biệt ở Vietnam Mobility Show 2025

Tại Vietnam Mobility Show 2025 diễn ra vào 26-28/12, vào cửa tự do tại Trung tâm triển lãm Việt Nam (VEC), Đông Anh, Hà Nội, khu vực Car Meet dành cho những mẫu xe đặc biệt của người chơi sẽ là một điểm nhấn thu hút khách tham quan. Trong nhóm xe cổ, BMW Isetta sẽ là một cái tên thuộc dạng hàng hiếm bậc nhất.

>> Đăng ký tham gia triển lãm, vào cửa tự do

Nguồn gốc của Isetta là mẫu xe siêu nhỏ được thiết kế bởi công ty Iso tại Italy từ năm 1953. Renzo Rivolta, chủ sở hữu của Iso - công ty chuyên sản xuất tủ lạnh, xe máy và xe tải nhỏ ba bánh - quyết định chế tạo một chiếc xe ba bánh nhỏ để phân phối đại trà. Cái tên Isetta trong tiếng Italy nghĩa là Iso nhỏ. Do xe có hình quả trứng và cửa sổ giống như bong bóng, Isetta còn có tên khác là xe bong bóng. Sau sự thành công trong thời gian ngắn, Isetta giảm độ phổ biến do sự cạnh tranh của Fiat 500C.

Đến năm 1954, BMW đàm phán với Rivolta mua bản quyền, giấy phép, bộ khuôn đúc xe hoàn chỉnh và thiết kế lại toàn bộ đến mức không có bộ phận nào chung giữa BMW Isetta và Iso Isetta có thể hoán đổi cho nhau. BMW Isetta có 3 phiên bản động cơ 250, 300 và 600, cùng với biến thể ba bánh và bốn bánh. Tại Việt Nam, BMW Isetta có số lượng chỉ đếm trên đầu ngón tay. Trước đó, Isetta màu đỏ phiên bản bốn bánh đã được trưng bày tại triển lãm ôtô Việt Nam 2015.

Trong những năm 1950, BMW đứng trước bờ vực phá sản, sản lượng xe máy giảm sút, các dòng xe hạng sang như 503 và 507 quá tốn kém để sản xuất. Vì vậy, BMW cần một mẫu xe mới không đòi hỏi chi phí phát triển và có thể mang lại lợi nhuận ngay lập tức. Isetta là câu trả lời. Kiểu dáng hình quả trứng được giữ nguyên, đầu xe đơn giản với đèn pha halogen. Mẫu xe trong bài là tay lái nghịch, do đó chốt mở cửa nằm ở bên phải. Hai lỗ phía trước gần logo để gắn gạt mưa.

Ngoài đèn pha halogen, xe có thêm đèn định vị ở dưới để phù hợp với tiêu chuẩn tại châu Âu thời bấy giờ. Tuy nhiên đèn định vị được loại bỏ, thay bằng đèn LED để chiếu sáng tốt hơn.

Xe chỉ có chiều dài 2,28 m và nặng 350 kg, dễ dàng điều khiển trong thành phố hoặc những quãng đường ngắn. Hai người lớn có thể ngồi cạnh nhau giống như xe hơi thông thường.

Đèn xi-nhan đặt giữa thân xe. Ở phần thân phía dưới có hốc hút gió để làm mát động cơ đặt sau, phía bên kia làm phẳng hoàn toàn. Phần cửa sổ dạng trượt, thể hiện xe sản xuất ở loạt thứ hai (sau năm 1956), loạt thứ nhất cửa sổ mở sang bên, chia 3 phần kính tách biệt.

Đuôi xe có thiết kế vuốt về đằng sau và bo cong. Nắp bình xăng đặt cao, dung tích bình xăng 24 lít. Ở phần đuôi có thể gắn thêm khung và giá để hành lý. Trong thập niên 1950, BMW cho biết Isetta không phải là một chiếc sedan cỡ nhỏ, mà là loại xe hoàn toàn mới. Mức giá thời bấy giờ chỉ 2.550 mác Đức (tương đương 1.450 US hiện nay), nhờ vậy Isetta trở thành mẫu xe được ưa chuộng và hầu hết mọi người đều có thể mua được. Đồng thời người lái Isetta ở Đức không cần bằng lái xe hơi mà chỉ cần bằng lái xe máy. Trong suốt 8 năm, đã có 161.728 chiếc Isetta bán ra. Việc sản xuất dừng lại vào năm 1962 khi mức sống được cải thiện và người dân muốn chiếc xe lớn hơn.

Xe sử dụng la-zăng kích thước 10 inch, được ốp kín kiểu dáng cổ điển. Xe trong bài sử dụng lốp Casumina do Việt Nam sản xuất. Trên lốp có khuyến cáo tốc độ tối đa lốp có thể chịu được là 100 km/h.

Phần mui cũ xuống cấp đã được chủ nhân thay thế bằng tấm nhựa mica, bắt vít cố định. Nguyên bản tất cả xe Isetta khi sản xuất đều có mui vải, tương tự cửa sổ trời ngày nay. Ngoài mục đích làm mát, xe bắt buộc phải trang bị mui vải để thoát hiểm do người lái phải vào xe qua một cửa duy nhất phía trước.

Khi mở cửa giống như cửa tủ lạnh, vô-lăng và cột lái cũng xoay theo nên việc ra vào xe dễ dàng. Bản lề và cột lái sẽ đỡ cánh cửa khi mở hết. Tuy nhiên sau 60 năm, xe trong bài đã có nhiều chi tiết cũ theo thời gian, bản lề bị yếu nên mở cửa phải dùng tay đỡ.

Chủ nhân cho biết gần đây nhất xe được trưng bày tại một quán cafe ở Hà Nội, do không ai bảo dưỡng, sửa chữa nên xe xuống cấp. Vì vậy khi về tay chủ nhân mới - một người đam mê và đang sở hữu nhiều loại xe cổ - xe được phục chế lại toàn bộ để có thể chạy được bình thường. Ghế được bọc lại với da và vải họa tiết Tartan, một họa tiết ô vuông kẻ đặc trưng của vùng Scotland mà các hãng xe Đức chuộng sử dụng để tạo cảm giác cổ điển. Phần chất liệu da nỉ ở sàn và hốc bánh xe cũng được dọn lại để loại bỏ bụi và mốc.

Toàn bộ BMW Isetta khi sản xuất đều sử dụng hộp số sàn 4 cấp có số lùi, nhưng trên chiếc BMW Isetta tại Hà Nội được hoán cải sang hộp số bán tự động, bỏ chân côn và tay chyển số ở bên cạnh người lái.

Cụm đồng hồ tốc độ tối giản, có đèn xi-nhan, đèn pha và đèn báo ắc-quy. Ở bên trái có công tắc xi-nhan và công tắc điều khiển hộp số bán tự động.

Động cơ đặt phía sau, khởi động bằng máy phát điện kiêm bộ khởi động kết hợp Dynastart. Hệ thống treo trước độc lập kiểu Dubonnet, trong khi hệ thống treo sau phụ thuộc vào trục cứng. Ở một số xe có bốn bánh, hai bánh sau đặt gần nhau chỉ 52 cm nên việc hệ thống treo sau dạng phụ thuộc với lá nhíp và lò xo duy nhất giúp loại bỏ bộ vi sai đắt tiền mà xe vẫn vào cua ổn định.

Các kỹ sư BMW vốn quen thiết kế xe hiệu suất cao nên việc sửa đổi kỹ thuật động cơ hai thì nguyên bản của Isetta còn khiêm tốn. Đến năm 1956, chính phủ Đức thay đổi quy định về xe cơ giới, khuyến khích BMW phát triển động cơ 4 thì, xi-lanh đơn, dung tích 300 phân khối, công suất 13 mã lực, mô-men xoắn 18,4 Nm và đạt tốc độ tối đa 85 km/h. Tất cả các chi tiết cơ khí của chiếc Isetta trong bài đã được phục chế để để có thể hoạt động ổn định.

Sau khi phục chế, xe vừa được trưng bày tại nhà và các sự kiện đặc biệt, vừa được rao bán hướng tới những người đam mê xe cổ độc lạ, muốn sưu tầm một chiếc xe có bề dày lịch sử và khác biệt với số đông, mức giá không tiết lộ.

Dự kiến, xe sẽ được mang đi trưng bày tại Vietnam Mobility Show 2025, diễn ra ngày 26-28/12 tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam (VEC), Đông Anh. Chủ xe cũng mang một số mẫu xe cổ khác tham dự như Peugeot 203 Cabirolet 1954, Peugeot 203 Coupe A Vendre 1954, Peugeot 206, Peugeot 203, Citroen Tration Avent Coupe và Citroen DS.