Cách đáp trả của Trung Quốc trong cuộc chiến chip bán dẫn

Chính phủ Mỹ đã đưa ra nhiều hạn chế mới vào đầu tháng 10/2022, cấm Trung Quốc mua chip bán dẫn tiên tiến và cả các công cụ cần thiết để sản xuất chip.

Theo Carnegie Endowment for International Peace, các doanh nghiệp muốn bán chip bán dẫn tiên tiến cho các thực thể ở Trung Quốc cụ thể phải vượt qua quy trình cấp phép đặc biệt và khó được chấp thuận. Sức mạnh tính toán mà Trung Quốc cần để đào tạo trí tuệ nhân tạo trên quy mô lớn bị tước đi bởi lệnh cấm này.

Để ngăn cản năng lực sản xuất chip, Mỹ cũng mở rộng hơn nữa phạm vi cấm vận đến cả các ngành phụ trợ. Nhân lực Mỹ và các nguyên vật liệu được sử dụng để sản xuất chip đến từ hoặc có liên quan đến Mỹ hiện không thể tiếp cận được. Theo Tổ chức tư vấn chính sách Carnegie Endowment for International Peace ở Washington, D.C., đây là động thái mạnh nhất của chính phủ Mỹ cho đến nay trong việc làm suy yếu năng lực công nghệ của Trung Quốc.

Do lệnh cấm vận, một trong những vật liệu và thiết bị mà Trung Quốc sẽ khó mua được trong thời gian tới là đĩa bán dẫn. Ảnh: GEP.

Những thay đổi này sẽ thể hiện tác động và làm xáo trộn ngành sản xuất chip vào năm 2023, bởi ngành công nghiệp trị giá 500 tỷ USD Điều này từ lâu đã dựa vào chuỗi cung ứng phân tán toàn cầu và các công ty liên quan tự do quyết định họ bán hàng và hợp tác với ai. Technology Review.

Trung Quốc sẽ đáp trả như thế nào?

Ngoại trừ một số tuyên bố ngoại giao và tranh chấp pháp lý đệ trình lên Tổ chức Thương mại Thế giới, ít khi mang lại kết quả thực tế, chính phủ Trung Quốc cho đến nay đã có rất ít phản ứng đối với các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới của Mỹ.

Các chuyên gia đánh giá Trung Quốc dường như không có lợi thế đủ lớn trong lĩnh vực chip để đáp trả Mỹ một cách đáng kể thông qua các hạn chế thương mại.

"Mỹ sở hữu đủ công nghệ lõi để trừng phạt những nước ở dưới trong chuỗi cung ứng, như Trung Quốc. John Lee, Giám đốc East West Futures Consulting, giải thích rằng Trung Quốc thiếu công cụ để trả đũa.

Tuy nhiên, Trung Quốc chỉ tinh chế 80% công suất các vật liệu đất hiếm cần thiết để sản xuất hàng ngày, từ các thiết bị tiêu dùng hàng ngày như pin và màn hình đến các thiết bị quân sự như một số bộ phận máy bay chiến đấu. Chuyên gia tuyên bố rằng việc xuất khẩu các vật liệu này có thể dẫn đến đòn bẩy nhất định của Trung Quốc.

Do khó nhập khẩu các sản phẩm sản xuất như máy quang khắc từ ASML, ngành chip của Trung Quốc được dự đoán sẽ gặp khó khăn trong năm nay. Ảnh: ASML.

Tuy nhiên, Trung Quốc dường như không quan tâm đến các biện pháp này cho đến nay. Theo Chris Miller, nhà nghiên cứu quan hệ quốc tế tại Đại học Tufts, "Tôi nghĩ các nhà lãnh đạo Trung Quốc nhận ra rằng cách tiếp cận đó sẽ gây tổn hại cho chính Trung Quốc."

Ngành công nghiệp chip hiện tại của Trung Quốc sẽ không thể tồn tại nếu không hợp tác với chuỗi cung ứng toàn cầu vì vẫn phụ thuộc vào các doanh nghiệp ở các quốc gia khác để có máy quang khắc và tấm bán dẫn. Theo Miller, Trung Quốc nên tránh các biện pháp trả đũa hung hăng làm tổn hại thêm môi trường kinh doanh.

Thay vì đáp trả Mỹ, Trung Quốc có thể sẽ tập trung nhiều hơn vào việc hỗ trợ ngành công nghiệp chip trong nước. Có thông tin cho rằng Trung Quốc sẽ công bố gói hỗ trợ 143 tỷ USD ngay trong quý đầu tiên của năm nay, cho các doanh nghiệp trong nước.

Cách né tránh của các công ty Trung Quốc

Các doanh nghiệp Trung Quốc cũng có thể đang tìm cách lách lệnh cấm vận. Biren, công ty hàng đầu của Trung Quốc về phần cứng trí tuệ nhân tạo, là một minh mà nhà phân tích Dylan Patel từ SemiAnalysis đã chỉ ra.

Theo Patel, Biren có kiến trúc và chip tiên tiến nhất mặc dù nhiều doanh nghiệp Trung Quốc đang nghiên cứu và bán chip cho điện toán hiệu năng cao và trí tuệ nhân tạo. Nhà phân tích này cũng khẳng định trong một nguồn tin nội bộ từ Nvidia trao đổi rằng Biren là mối đe lớn hơn Intel, AMD, Graphcore, trong lĩnh vực phần cứng học máy.

Để tránh lệnh cấm vận từ Mỹ, Biren được cho là đã "bóp hiệu năng" chip BR100 trên giấy tờ. Ảnh: BirenTechnology.

Theo Patel, "Biren đã cố gắng né tránh lệnh trừng phạt bằng cách thay đổi thông số kỹ thuật của sản phẩm." Theo thông số kỹ thuật trên trang web, họ đã giảm số lượng BLink hoạt động trên chip BR100 từ 8 xuống còn 7, giảm băng thông xuống còn 576GB/giây, xuống dưới mức định nghĩa "chip tiên tiến" trong lệnh trừng phạt của Mỹ.

Bằng cách này, doanh nghiệp có thể tiếp tục mua được các bộ phận sản xuất chip. Nhà phân tích cũng chỉ ra rằng sẽ không có cách nào để Hoa Kỳ xác định được việc Biren có thực sự cắt giảm hiệu năng chip hay không, hay chỉ là trên giấy tờ.

Woz Ahmed, chuyên gia phân tích thị trường tại công ty thiết kế vi mạch IC EnSillica, lưu ý rằng nhiều doanh nghiệp có thể đang tìm cách lách luật để bán chip hoặc thiết bị cho Trung Quốc nếu họ phát hiện ra rằng Mỹ thiếu đủ thông tin nội bộ trong ngành để thực thi các lệnh cấm vận vì Trung Quốc là một thị trường lớn và mang lại nhiều lợi nhuận.

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống