Đã tiêm phòng thủy đậu có bị zona thần kinh?

Trả lời:

Chào bạn,

Thủy đậu (trái rạ) là bệnh truyền nhiễm do virus Varicella Zoster (VZV) thuộc họ Herpesviridae gây ra. Thuỷ đậu có thể xảy ra ở bất kỳ ai, cả trẻ em và người lớn, với các triệu chứng tương tự.

Trước đây, khi chưa có vaccine thủy đậu, hầu hết mọi người đều bị thủy đậu từ thời thơ ấu. Các triệu chứng thường gặp bao gồm nổi mụn nước khắp người, mụn mọc trong miệng và sốt. Trong quá trình lây nhiễm, virus di chuyển vào các rễ thần kinh dọc theo tủy sống và tồn tại trong cơ thể người bệnh suốt đời.

Khi người bệnh căng thẳng hoặc khi hệ miễn dịch suy yếu, virus di chuyển xuống các dây thần kinh và lây nhiễm sang vùng da bên ngoài, gây ra tình trạng phát ban, phồng rộp hay còn gọi là bệnh zona (giời leo).

Bệnh zona không lây nhiễm, tuy nhiên, những người chưa được tiêm phòng vaccine thuỷ đậu và chưa từng bị thủy đậu có thể mắc thủy đậu khi tiếp xúc với vết phát ban của người bệnh zona, từ đó nhiễm virus Varicella Zoster gây bệnh thủy đậu.

Trong trường hợp này, nếu con bạn đã được tiêm cả hai mũi vaccine, cháu ít có nguy cơ bị lây virus Varicella Zoster và mắc zona. Tuy nhiên, bạn vẫn nên tránh cho trẻ tiếp xúc với người mắc bệnh.

Về trường hợp hàng xóm của bạn bị zona dù đã tiêm phòng thủy đậu, lý do có thể là người này đã bị thủy đậu trước khi tiêm vaccine, có thể bị thủy đậu nhẹ và nhầm tưởng là côn trùng cắn, tay chân miệng hoặc nhiễm trùng da do vi khuẩn. Khi đó, virus tự nhiên đã tồn tại trong rễ thần kinh nên việc tiêm vaccine không có tác dụng. Khi mang thai, những thay đổi trong hệ miễn dịch khiến người có tiền sử mắc thủy đậu dễ bị khởi phát zona.

Thai phụ mắc thủy đậu có thể gây sảy thai, dị tật bẩm sinh như: bại não, đầu nhỏ, co gồng tay chân... Khoảng 20% mẹ bầu bị thủy đậu phát triển trạng thái viêm phổi, trong đó 40% trường hợp sẽ tử vong.

Bệnh thủy đậu rất dễ lây lan qua tiếp xúc hoặc qua những giọt bắn nhỏ trong không khí từ miệng hay mũi của một người bị nhiễm khi hắt hơi, chảy nước mũi hoặc ho. Bệnh cũng có thể lây lan qua tiếp xúc với quần áo hoặc vải trải giường bị ô nhiễm bởi chất dịch từ ban ngứa hoặc từ miệng hay mũi của người bị bệnh.

Trẻ em, người lớn, phụ nữ trước khi mang thai cần tiêm phòng thủy đậu càng sớm càng tốt để cơ thể có miễn dịch chủ động. Nhiều nghiên cứu cho thấy 88-98% người đã tiêm vaccine miễn dịch hoàn toàn với thuỷ đậu. Khoảng 2% còn lại mắc bệnh với triệu chứng nhẹ, ít gặp biến chứng.

Hiện Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC đang có đầy đủ 3 loại vaccine phòng bệnh thuỷ đậu, gồm: Varilrix (Bỉ), tiêm sớm cho trẻ từ 9 tháng tuổi và người lớn; Varivax (Bỉ) và Varicella (Hàn Quốc) tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi và người lớn.

BS Phạm Hồng Thuyết,
Quản lý Y khoa vùng Mekong, Hệ thống tiêm chủng VNVC

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống