Ứng dụng VNeID thêm tính năng VNIDCheck: Quét mã để truy xuất nguồn gốc, kiểm tra hàng thật, hàng giả

Hàng giả, hàng nhái và hóa chất không rõ nguồn gốc đang là mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe người dân và sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.

Theo thống kê từ Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06 - Bộ Công an), năm 2024 ghi nhận hơn 47.000 vụ vi phạm liên quan đến hàng giả, hàng nhái với tổng trị giá lên đến 425 tỷ đồng. Đến năm 2025, tình trạng này vẫn tiếp diễn khi gần 10.000 vụ được xử lý chỉ trong vài tháng đầu. Đặc biệt, nhiều tiền chất công nghiệp bị tội phạm lợi dụng để điều chế ma túy tổng hợp. Trong khi hóa chất không rõ xuất xứ xuất hiện trong thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm và thuốc bảo vệ thực vật, gây rủi ro lớn cho cộng đồng.

Thách thức từ thực trạng hiện nay

Hàng giả, hàng nhái gây thiệt hại kinh tế và ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân. Nhiều hóa chất không rõ nguồn gốc được sử dụng trong các sản phẩm thiết yếu như thực phẩm, mỹ phẩm hay thuốc bảo vệ thực vật,... làm gia tăng nguy cơ ngộ độc và các vấn đề sức khỏe. Tiền chất công nghiệp vốn được dùng trong sản xuất đã bị lợi dụng để chế tạo ma túy tổng hợp, gây ra những hệ lụy xã hội nghiêm trọng.

Lực lượng chức năng kiểm tra hàng giả, hàng kém chất lượng.

Công tác quản lý bấy giờ có nhiều hạn chế. Dữ liệu giữa các ngành như công thương, y tế và nông nghiệp chưa được liên thông, khiến cơ quan chức năng khó theo dõi dòng chảy của hóa chất. Doanh nghiệp gặp trở ngại trong việc chứng minh tính hợp pháp của sản phẩm. Còn người tiêu dùng không thể xác định nguồn gốc và mức độ an toàn của hàng hóa. Thực trạng này đòi hỏi một giải pháp toàn diện để tăng cường kiểm soát và bảo đảm an toàn xã hội.

Giải pháp đột phá từ VNIDCheck

Hệ thống định danh, xác thực và truy xuất nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm, hàng hóa trên nền tảng định danh VNeID (VNIDCheck) được xây dựng để giải quyết những thách thức trên. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quá trình chuyển đổi số. Đây là kết quả hợp tác giữa Bộ Công an, Bộ Công Thương và Tổng công ty Viễn thông MobiFone, được thực hiện dựa trên các căn cứ pháp lý rõ ràng. Thông báo số 171/TB-VPCP ngày 11/4/2025 của Văn phòng Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu ứng dụng định danh điện tử trên VNeID để truy xuất nguồn gốc hàng hóa, ưu tiên cho nông sản và hóa chất. Nghị quyết số 214/NQ-CP ngày 23/7/2025 giao Bộ Công Thương phối hợp với C06 và MobiFone để thí điểm hệ thống này cho hóa chất và tiền chất.

Các đại biểu công bố triển khai thí điểm Giải pháp định danh, truy xuất nguồn gốc hoá chất, tiền chất trên nền tảng VNeID.

VNIDCheck cho phép người dân sử dụng ứng dụng VNeID để quét mã tem, kiểm tra thông tin xuất xứ sản phẩm một cách nhanh chóng và minh bạch. Người tiêu dùng có thể báo cáo vi phạm hoặc phản ánh vấn đề trực tiếp trên nền tảng, góp phần tăng cường giám sát cộng đồng. Đối với doanh nghiệp, hệ thống giúp kiểm soát chuỗi cung ứng, chứng minh tính hợp pháp của sản phẩm và tạo lợi thế cạnh tranh lành mạnh. VNIDCheck còn hỗ trợ giảm hoặc miễn thuế cho các sản phẩm có xuất xứ rõ ràng, thúc đẩy xuất khẩu và nâng cao vị thế của hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Lợi ích đa chiều cho mọi đối tượng

Hệ thống VNIDCheck mang lại lợi ích thiết thực cho người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý. Với người tiêu dùng, hệ thống giúp giảm nguy cơ tiếp xúc với hàng giả, hàng nhái, bảo vệ sức khỏe và quyền lợi khi mua sắm. Người dân có thể yên tâm hơn khi sử dụng các sản phẩm liên quan đến sức khỏe như thực phẩm, thuốc hay mỹ phẩm. Tính năng báo cáo vi phạm trực tiếp trên VNeID thúc đẩy người dân chủ động tham gia giám sát thị trường, góp phần xây dựng môi trường tiêu dùng an toàn và minh bạch hơn.

Hệ thống VNIDCheck giúp định danh, xác thực và truy xuất nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm hàng hóa trên nền tảng định danh VneID.

Đối với doanh nghiệp, VNIDCheck là công cụ giúp minh bạch chuỗi cung ứng, xây dựng uy tín thương hiệu và tránh thiệt hại từ hàng giả. Doanh nghiệp có cơ hội tiếp cận các chính sách ưu đãi thuế, mở rộng thị trường xuất khẩu và cạnh tranh lành mạnh. Hệ thống còn mở ra tiềm năng ứng dụng cho các mặt hàng khác, đặc biệt là nông sản.

Nhờ kết nối liên thông và đồng bộ dữ liệu giữa các bộ ngành, hệ thống giúp giám sát chặt chẽ dòng chảy của hóa chất và tiền chất. Dữ liệu được phân tích để phát hiện sớm các rủi ro, từ gian lận thương mại đến sử dụng hóa chất trái phép. Hệ thống này phù hợp với chủ trương chuyển đổi số quốc gia theo Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị, biến dữ liệu dân cư thành công cụ phục vụ phát triển kinh tế và xã hội.

Tầm nhìn phát triển bền vững

MobiFone cam kết đầu tư hạ tầng để đảm bảo VNIDCheck vận hành an toàn, thông suốt và bền vững. Cục C06 tiếp tục hoàn thiện hệ thống dựa trên ý kiến từ người dân và doanh nghiệp, lấy người dùng làm trung tâm phục vụ. Trong tương lai, hệ thống định danh, xác thực và truy xuất nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm, hàng hóa trên nền tảng VNeID sẽ được mở rộng từ nhóm hóa chất và tiền chất sang toàn bộ chuỗi hàng hóa quốc gia, bao gồm cả nông sản và sản phẩm công nghiệp. Từ đó tạo nền tảng cho một thị trường minh bạch, an toàn và bền vững, góp phần xây dựng niềm tin của người dân vào hệ thống quản lý nhà nước.

Hệ thống VNIDCheck là minh chứng cho nỗ lực chuyển đổi số của Việt Nam, tận dụng dữ liệu dân cư để giải quyết các vấn đề thực tiễn. Với sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước và doanh nghiệp công nghệ, hệ thống này hứa hẹn tạo bước ngoặt trong việc chống hàng giả, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và thúc đẩy kinh tế phát triển bền vững.

Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống