Chỉ 30% nhu cầu thực tế tại Việt Nam được đáp ứng bởi mạng lưới chấp nhận thẻ thanh toán, mạng lưới này chỉ mới đạt 30% nhu cầu thực tế.

Theo thống kê gần đây của Vụ Thanh toán thuộc Ngân hàng Nhà nước, các dịch vụ, phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt, đặc biệt là các dịch vụ thanh toán mới, tiên tiến, đang và sẽ phát triển mạnh trong năm 2022. Ông Nguyễn Minh Tâm, Phó Chủ tịch Chi hội thẻ, Hiệp hội Ngân hàng (kiêm Phó Tổng Giám đốc Sacombank), nhìn nhận một số khó khăn và thách thức bên cạnh trách nhiệm của Hiệp hội Ngân hàng.

Ông Nguyễn Minh Tâm cho biết, mặc dù phương thức thanh toán không dùng tiền mặt đã đạt được những tiến bộ quan trọng, nhưng sự bùng nổ này vẫn chủ yếu tập trung ở khu vực thành thị. Hơn 90% giao dịch ở nông thôn vẫn là giao dịch tiền mặt và người dân không có ATM để rút tiền khi cần hoặc không có máy chấp nhận thẻ để giao dịch. Vùng sâu vùng xa với nhiều dư địa vẫn còn bỏ ngỏ và khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa với 90% giao dịch vẫn là giao dịch tiền mặt. Vì chi phí cao và lợi nhuận biên thấp, không nhiều ngân hàng đủ lớn để đầu tư vào hạ tầng chấp nhận thẻ.

Mặc dù dân số Việt Nam hiện đạt gần 100 triệu người, nhưng tỷ lệ máy POS, hay mPOS, chỉ hơn 400.000; điều này cho thấy sự phát triển còn rất chậm của mạng lưới chấp nhận thẻ, chỉ đáp ứng 30% nhu cầu thực tế so với 1,2 triệu thiết bị trên tổng nhu cầu của cả nước. Thay đổi tập quán sử dụng tiền mặt là một thách thức khác và sự nghi ngại về tính an toàn của các công nghệ mới vì gian lận trong thanh toán điện tử ngày càng tinh vi và gia tăng.

Gần 80% người dùng sẵn lòng sử dụng công nghệ thanh toán mới nếu họ nghĩ rằng chúng an toàn, theo một nghiên cứu của tổ chức thẻ Mastercard được Báo điện tử Chính phủ trích dẫn.

Ông Nguyễn Minh Tâm nhấn mạnh sự cần thiết phải hợp tác để hỗ trợ thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam. Các ngân hàng và tổ chức tài chính khác cần chú ý nhiều hơn việc đầu tư, mở rộng mạng lưới chấp nhận thẻ tại khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa để người dân có nơi để sử dụng thẻ, triển khai nhiều hơn các hoạt động thử nghiệm phương thức thanh toán mới và đưa ra các đề xuất hấp dẫn để thu hút sự quan tâm và chú ý của cộng đồng.

Các đơn vị hành chính công cũng cần tích cực hơn trong việc áp dụng công nghệ thanh toán không tiền mặt và sẵn lòng chia sẻ phí để giúp các ngân hàng có động lực trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai hệ sinh thái thanh toán.

Ông Nguyễn Minh Tâm nhấn mạnh rằng để tạo ra tương lai mới cho lĩnh vực ngân hàng, đó là hệ sinh thái ngân hàng mở (Open Banking), điều quan trọng là phải xây dựng thêm hành lang pháp lý, cơ chế kiểm soát rủi ro và các hướng dẫn chia sẻ dữ liệu ngành, tiêu chuẩn về Open API.

Anh Hào