Khi AI khuấy đảo lĩnh vực podcast

Từ khi Google tung ra Audio Overview, công cụ đầu tiên cho phép người dùng tạo podcast từ bất kỳ tài liệu hay nguồn dữ liệu nào, hàng loạt công ty khởi nghiệp như ElevenLabs hay Wondercraft… đã lập tức nhập cuộc, biến AI thành “nhà sản xuất” mới của thế giới âm thanh.

Một trong những nhà tiên phong trong lĩnh vực này là Inception Point AI. Được thành lập năm 2023, công ty này hiện phát hành khoảng 3.000 podcast mỗi tuần dù chỉ có 8 nhân viên.

Bà Jeanine Wright - nhà sáng lập Inception Point AI - chia sẻ: “Chúng tôi theo đuổi chiến lược về số lượng”. Mỗi tập podcast chỉ tốn 1 USD để sản xuất và chỉ cần 20 lượt nghe là đã có thể hòa vốn.

Nhờ tự động hóa, các công ty như Inception Point AI không chỉ giảm chi phí mà còn mở rộng “địa hạt quảng cáo”. Ví dụ, một chương trình siêu ngách như “chỉ số phấn hoa ở một thành phố nhỏ” có thể thu hút vài chục người nghe - đủ để các hãng thuốc dị ứng chi tiền tài trợ.

Tuy nhiên, bên cạnh sự phát triển như vũ bão của làn sóng AI sáng tạo, nhiều người cũng lo ngại sự bùng nổ của những nội dung kém chất lượng - thường được gọi là “AI slop” - sẽ tràn ngập Internet, đặc biệt trên mạng xã hội.

Theo bà Wright, Inception Point AI luôn công khai việc sử dụng AI trong mọi tập podcast và không hề bị khán giả quay lưng. “Nếu người nghe thấy thú vị, họ sẽ không bận tâm giọng nói ấy là thật hay ảo, hoặc họ đã chấp nhận điều đó”, bà nói.

Trái lại, giới học thuật tỏ ra thận trọng hơn. Ông Martin Spinelli - giảng viên ngành podcast tại Đại học Sussex (Anh) - cảnh báo rằng sự bùng nổ của AI khiến các nhà sáng tạo độc lập khó tìm được khán giả và xây dựng được lượng người nghe trung thành khi không thể cạnh tranh quảng bá với những “gã khổng lồ” như Google hay Apple. Ông Spinelli quả quyết: “Cá nhân tôi sẵn sàng trả tiền cho công cụ giúp lọc bớt podcast AI”. Ông đồng thời phê phán các nền tảng vì chưa kết nối hiệu quả giữa nội dung ngách và khán giả mục tiêu.

Lượng chương trình tăng mạnh cũng đe dọa doanh thu quảng cáo của các podcast truyền thống. Ông Nate DiMeo - tác giả của podcast lịch sử nổi tiếng “The Memory Palace” - cho biết: “Nếu một người kiếm được 17 xu cho mỗi tập, rồi đột nhiên họ sản xuất 100.000 tập thì số tiền đó sẽ phình to đáng kể”.

Hiện Apple Podcasts, Spotify và YouTube đều không yêu cầu nhà sản xuất ghi rõ có dùng AI hay không. Bà Wright cho rằng việc phân biệt rạch ròi giữa podcast do con người thực hiện và podcast AI là vô nghĩa, bởi "mọi sản phẩm rồi sẽ đều sử dụng AI ở mức độ nào đó”. Bà tin rằng podcast có người dẫn AI sẽ sớm trở thành một thể loại riêng biệt, tương tự như phim người thật đóng và phim hoạt hình - hai loại hình điện ảnh cùng tồn tại và đều có giá trị nghệ thuật riêng. Bà nhấn mạnh: “Những ai phủ nhận toàn bộ nội dung do AI tạo ra là thiển cận. Có rất nhiều sản phẩm AI hấp dẫn, đáng để khán giả quan tâm”.

Ở chiều ngược lại, ông DiMeo cho rằng điều cốt lõi của podcast nằm ở sự kết nối giữa hai tâm trí con người. Ông kết luận: “Nghe podcast cũng như đọc tiểu thuyết hay nghe nhạc - bạn muốn cảm nhận được một ý thức con người khác. Nếu điều đó biến mất, tôi thấy chẳng còn nhiều lý do để lắng nghe nữa”.